LTS: Vụ việc hot TikToker Lê Anh Nuôi quảng bá sản phẩm lương khô quân đội và các quân tư trang, gắn với hình ảnh Công ty Cổ phần 22, Công ty Cổ phần 26, thuộc Tổng cục Hậu cần, Bộ Quốc phòng đã gây ra những hệ lụy nghiêm trọng. Từ góc nhìn pháp lý, đây là ví dụ điển hình của hành vi quảng cáo gian dối, lợi dụng uy tín tổ chức nhà nước, tiềm ẩn dấu hiệu vi phạm hình sự cần được xử lý nghiêm minh. Bài viết của TS. Nguyễn Thanh Mai, Trưởng Bộ môn Kỹ năng giải quyết vụ án hình sự, Khoa Đào tạo Luật sư, Học viện Tư pháp, đưa ra góc nhìn chuyên gia pháp lý cùng các kiến nghị về hoàn thiện cơ chế pháp luật trong quản lý truyền thông thương mại số.

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Mai, Trưởng bộ môn Kỹ năng giải quyết vụ án hình sự, khoa Đào tạo luật sư, Học viện Tư pháp.

Trong thời gian gần đây, vụ việc TikToker Lê Anh Nuôi (tên thật là Lê Minh Tuyển), người có lượng người theo dõi rất lớn trên mạng xã hội (hơn 1,8 triệu người theo dõi, hơn 45 triệu lượt thích) đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của công chúng. Cụ thể, cá nhân này đã livestream bán sản phẩm lương khô quân đội và các vật phẩm quân tư trang với lời giới thiệu là hàng do Công ty Cổ phần 22, Công ty Cổ phần 26 (thuộc Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật, Bộ Quốc phòng) sản xuất.

Công văn số 1109/CTCP-VP của Công ty Cổ phần 22 (thuộc Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật, Bộ Quốc phòng) gửi Tạp chí CHG liên quan đến TikToker Lê Anh Nuôi.

Tuy nhiên, song song với đó, Lê Anh Nuôi còn rao bán nhiều sản phẩm khác do doanh nghiệp tư nhân sản xuất, trong đó có những hàng hóa có dấu vi phạm các quy định của pháp luật, thậm chí có cả hàng hoá có dấu hiệu hiệu kém chất lượng: yến hũ Đỗ Thị Toán, thịt heo cháy tỏi… dưới logo, biểu trưng, hình ảnh quân đội làm phông nền cho các phiên phát trực tiếp và video quảng cáo.
Được biết, ngày 22/9/2025, Tạp chí CHG đã có công văn gửi Tổng cục Hậu cần cùng các bên liên quan để thông tin về vụ việc. Đến ngày 29/9/2025, Công ty Cổ phần 22 phúc đáp bằng Công văn số 1109/CV-CTCP22, xác nhận: “…Trong quá trình livestream, một số phiên Lê Anh Nuôi có bán sản phẩm không phải của Công ty Cổ phần 22 sản xuất nhưng lại sử dụng hình ảnh, logo của Công ty khi chưa được phép. Công ty đã kịp thời chấn chỉnh, cá nhân Lê Minh Tuyên (tức Lê Anh Nuôi) đã cam kết không tái diễn…”.

TikToker Lê Anh Nuôi không ít lần quảng cáo và khẳng định sản phẩm yến sào Đỗ Thị Toán rất chất lượng (sản phẩm chỉ chứa 0.171 g/100g đạm/protein), biểu tượng, biểu trưng của Công ty Cổ phần 26, Tổng cục Hậu cần, Bộ Quốc phòng.

Phản hồi này gián tiếp khẳng định việc sử dụng trái phép thương hiệu, hình ảnh của đơn vị quân đội là có thật. Từ đây, nảy sinh vấn đề pháp lý quan trọng: liệu hành vi của Lê Anh Nuôi có cấu thành tội phạm hình sự theo quy định Bộ luật Hình sự (BLHS) hay không? Trách nhiệm của các đơn vị quân đội trong việc quản lý, bảo vệ uy tín thương hiệu ra sao khi hình ảnh của mình bị lợi dụng công khai trên môi trường mạng?
Theo Điều 197 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) về Tội quảng cáo gian dối, người nào quảng cáo hàng hóa, dịch vụ sai sự thật, gây thiệt hại cho người tiêu dùng từ 100 triệu đồng trở lên hoặc thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng trở lên có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Hành vi của Lê Anh Nuôi thể hiện ba dấu hiệu pháp lý đáng chú ý.
Thứ nhất, dấu hiệu quảng cáo sai sự thật, thể hiện ở việc gắn ghép, ám chỉ rằng hàng hóa do mình bán là sản phẩm của các doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng, trong khi không có căn cứ pháp lý xác nhận. Thứ hai, dấu hiệu lợi dụng uy tín tổ chức nhà nước, khi cá nhân này sử dụng logo, biểu trưng, hình ảnh của quân đội để tạo dựng niềm tin giả tạo, khiến người tiêu dùng tin rằng sản phẩm có chất lượng “chuẩn quân đội”.

Sản phẩm được cho là của hot TikToker Lê Anh Nuôi có ngày sản xuất "xuyên không".

Những hành vi này không chỉ vi phạm quy định về tính trung thực trong quảng cáo, mà còn xâm phạm uy tín của Quân đội nhân dân Việt Nam, biểu tượng thiêng liêng của quốc gia. Việc thương mại hóa hình ảnh quân đội, biến biểu trưng quốc gia thành công cụ tiếp thị là sự xâm hại nghiêm trọng đến giá trị biểu tượng công.
Ngoài ra, hành vi trên còn có dấu hiệu vi phạm Luật Quảng cáo 2012, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023, và Luật Sở hữu trí tuệ 2022 (sửa đổi) về quyền đối với nhãn hiệu và hình ảnh tổ chức. Việc sử dụng biểu trưng, hình ảnh của lực lượng vũ trang trong mục đích thương mại mà không được phép là hành vi bị cấm tuyệt đối.
Ở góc độ khác, hành vi của Lê Anh Nuôi có thể bị xem xét về dấu hiệu của tội danh lừa dối khách hàng theo Điều 198 BLHS, trong đó quy định: người nào dùng thủ đoạn gian dối để thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng trở lên trong việc mua bán hàng hóa, dịch vụ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Mặc dù cá nhân này không trực tiếp thực hiện hành vi gian lận vật chất (như cân đo sai lệch), song việc tạo dựng niềm tin giả, mượn danh quân đội để thúc đẩy doanh số, là biểu hiện rõ ràng của thủ đoạn gian dối có chủ đích.
Thiệt hại trong vụ việc không chỉ là vật chất mà còn là thiệt hại niềm tin xã hội. Người tiêu dùng tin rằng họ đang ủng hộ sản phẩm quân đội (biểu tượng của lòng yêu nước), nhưng thực tế lại mua phải hàng hoá có dấu hiệu vi phạm các quy định pháp luật, hàng hoá có dấu hiệu kém chất lượng. Đây là sự “tụt dốc” đạo đức thương mại, đồng thời phá vỡ nền tảng niềm tin xã hội trong môi trường số.
Về trách nhiệm quản lý, vụ việc đặt ra yêu cầu rà soát lại cơ chế kiểm soát hình ảnh và truyền thông của các doanh nghiệp quân đội. Dù Công ty 22 đã có động thái chấn chỉnh, song thực tế cho thấy lỗ hổng lớn trong việc bảo vệ uy tín, hình ảnh “quân đội” khi tham gia hoạt động kinh tế. Bất kỳ sự buông lỏng nào trong kiểm duyệt hợp tác quảng cáo với cá nhân ngoài quân đội đều có thể bị lợi dụng, làm tổn hại đến hình ảnh của cả lực lượng vũ trang.
Từ góc nhìn chính sách, vụ việc cho thấy sự bất cập của pháp luật quảng cáo trong không gian mạng. Hoạt động quảng cáo trực tuyến, đặc biệt qua hình thức livestream, vẫn đang phát triển nhanh hơn nhiều so với khả năng kiểm soát của cơ quan chức năng. Hiện nay chưa có cơ chế giám sát độc lập và chế tài đủ mạnh để xử lý kịp thời các hành vi lợi dụng uy tín tổ chức nhà nước nhằm trục lợi thương mại.
Do đó, cần thiết phải: bổ sung quy định cụ thể về việc sử dụng hình ảnh, biểu trưng của cơ quan nhà nước, lực lượng vũ trang trong quảng cáo thương mại; Tăng cường chế tài xử phạt hành chính và hình sự với hành vi quảng cáo gian dối, lợi dụng uy tín tổ chức; Thiết lập cơ chế giám sát liên kết giữa các nền tảng mạng xã hội và cơ quan quản lý để phát hiện, ngăn chặn và gỡ bỏ kịp thời nội dung vi phạm.
Vụ việc TikToker Lê Anh Nuôi không chỉ là sai phạm cá nhân trong hoạt động quảng cáo, mà còn là phép thử đối với hiệu lực của hệ thống pháp luật trong quản lý truyền thông mạng xã hội. Khi biểu tượng thiêng liêng của quốc gia bị đánh tráo để trục lợi, đó không còn là vấn đề đạo đức nghề nghiệp hay lỗi truyền thông, mà là hành vi có thể gây nguy hại cho trật tự xã hội và kỷ cương pháp luật.
Vụ việc cho thấy dấu hiệu rõ ràng của quảng cáo gian dối và lừa dối khách hàng theo Bộ luật Hình sự, đồng thời phản ánh nhu cầu cấp thiết phải hoàn thiện pháp luật quản lý quảng cáo trong môi trường số. Bảo vệ uy tín của quân đội cũng chính là bảo vệ niềm tin của nhân dân vào các biểu tượng thiêng liêng của quốc gia, điều mà mọi tổ chức và công dân đều phải có trách nhiệm gìn giữ.

Theo kythuatchonghanggia.vn