Trụ sở của Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Phú Thọ.

Từ thực tiễn vi phạm…
Trung tâm Kỹ thuật Chống hàng giả (ACF) đã tiếp nhận nhiều thông tin từ người tiêu dùng trên địa bàn tỉnh Phú Thọ về việc hàng loạt đơn vị kinh doanh có dấu hiệu vi phạm pháp luật thương mại. Cụ thể là dấu hiệu: kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, giả mạo nhãn hiệu đã được đăng ký bảo hộ tại Việt Nam, buôn bán hàng nhập lậu và gian lận thương mại trong khâu ghi nhãn…

Nhiều đơn vị trên địa bàn tỉnh Phú Thọ có dấu hiệu vi phạm các quy định pháp luật trong lĩnh vực kinh doanh hàng hoá.

Các thông tin trên cho thấy tình trạng vi phạm có tính hệ thống, trải rộng ở nhiều lĩnh vực: từ hàng tiêu dùng, thời trang, sản phẩm mẹ và bé, đến văn phòng phẩm. Theo đó, một loạt cơ sở và hệ thống kinh doanh được nêu đích danh gồm: Mẹ và Bé Hải Yến (cơ sở 1: 1335 Châu Phong, phường Việt Trì; cơ sở 2: 363 Châu Phong, phường Việt Trì); Linh Bee (cơ sở 1: 35A Nguyễn Du, phường Nông Trang; cơ sở 2: Trạm điện, xã Tam Hồng); Bum Bum (110 Nguyễn Du, phường Nông Trang); Cường Thủy (2323 Đại lộ Hùng Vương, phường Nông Trang); chuỗi Nhà sách ZoZo với sáu cơ sở trải khắp Việt Trì, Cẩm Khê, Đoan Hùng, Phù Ninh; Ohoh Xinh (các cơ sở tại Đồng Tâm, Yên Lạc); Thảo Chi (ba cơ sở trên đường Nguyễn Tất Thành, phường Nông Trang) và Sáng Hà (các cơ sở tại Đại lộ Hùng Vương, chợ Minh Phương, phường Vĩnh Phúc).
Đặc biệt, đối với thương hiệu thời trang Biluxury (tại các địa chỉ 144 Mê Linh, phường Vĩnh Phúc; 136 Trần Hưng Đạo, phường Phúc Yên; Khu 22, xã Tu Vũ; 1580 Đại lộ Hùng Vương, phường Việt Trì), có dấu hiệu sản xuất và kinh doanh hàng hóa vi phạm quy định ghi nhãn, thậm chí người tiêu dùng cho rằng một số sản phẩm thời trang của thương hiệu này không chứa thành phần như công bố trên nhãn hàng hoá.
Điều đáng lưu ý là, vấn nạn này không phải mới phát sinh. Năm 2024, Tạp chí điện tử Kỹ thuật Chống hàng giả và Gian lận thương mại (CHG) đã có nhiều bài viết phản biện, chỉ rõ tình trạng hàng hóa có dấu hiệu vi phạm và vi phạm các quy định của pháp luật bày bán tràn lan trên địa bàn tỉnh Phú Thọ, trong đó nêu đích danh nhiều cơ sở đã được thông tin trở lại trong năm 2025. Điều đó cho thấy, sau một năm, tình hình không những không thuyên giảm mà còn diễn biến phức tạp hơn, biểu hiện của sự thiếu tính răn đe, thiếu phối hợp thông tin giữa các cơ quan thực thi pháp luật và sự buông lỏng kiểm tra tại địa bàn.
Trước thực tế này, Trung tâm Kỹ thuật Chống hàng giả ACF đã tiến hành tổng hợp và chuyển giao thông tin tới Tạp chí điện tử CHG và đề nghị phía Tạp chí chuyển tiếp dữ liệu đến Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Phú Thọ và các cơ quan chức năng có liên quan.
Ngày 14/10/2025, phóng viên Tạp chí CHG đã trực tiếp trao đổi nội dung thông tin tại Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Phú Thọ. Tại buổi làm việc, ông Lê Hùng, Chi cục trưởng Chi cục QLTT tỉnh, đã bàn giao nhiệm vụ cho ông Phạm Quang Hiền phụ trách công tác xác minh, kiểm tra và xử lý vụ việc theo quy định pháp luật.
Đáng chú ý, phát biểu tại buổi làm việc, ông Lê Hùng nhấn mạnh: “Báo chí là một nguồn thông tin để làm căn cứ kiểm tra, nắm bắt nhằm thẩm tra và xử lý. Nếu tái phạm thì phải xử lý. Quan điểm từ tỉnh, sở, đến cơ sở là làm rõ, không dung túng, không bao che”.
Phát biểu này thể hiện sự thừa nhận vai trò phản biện xã hội của báo chí chuyên ngành, đồng thời cho thấy quyết tâm chính trị trong việc xây dựng môi trường thương mại minh bạch và công bằng. Tuy nhiên, dưới góc nhìn khoa học quản lý, việc nhận thức đúng chưa đủ, điều quan trọng là phải thiết lập được cơ chế hành động hiệu quả, đảm bảo liên kết bền chặt giữa ba trụ cột: cơ quan truyền thông (báo chí) - cơ quan thực thi (QLTT, hoặc các cơ quan liên quan khác) - người tiêu dùng giám sát xã hội.
Hệ quả từ chuỗi sai phạm đa tầng
Từ thực tế các vụ việc trên, có thể khẳng định rằng hiện tượng hàng hóa vi phạm tại Phú Thọ không mang tính ngẫu nhiên mà là hệ quả của một chuỗi sai phạm đa tầng. Ở tầng vi mô, nhiều cá nhân và hộ kinh doanh tự phát, không có năng lực kiểm chứng chất lượng sản phẩm, dẫn đến việc nhập và phân phối hàng hóa có dấu hiệu vi phạm các quy định pháp luật. Ở tầng trung gian, một số hệ thống kinh doanh có quy mô chuỗi (hệ thống kinh doanh thời trang Thảo Chi, hệ thống nhà sách ZoZo, hoặc chuỗi mẹ & bé Hải Yến, đơn vị kinh doanh giày Cường Thuỷ…) lại chủ động lợi dụng khoảng trống quản lý để trộn hàng hoá có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu, gắn nhãn thương hiệu nhằm tăng giá trị thương mại… Ở tầng vĩ mô, công tác giám sát định kỳ, hậu kiểm sau xử lý và công khai thông tin vi phạm chưa được thực hiện đồng bộ, khiến hành vi tái phạm có xu hướng lặp lại.
Trao đổi với ông Nguyễn Đức Lợi, Chủ tịch Quỹ Chống hàng giả về vấn đề trên, ông Lợi cho rằng: "Vấn đề cần được nhìn nhận rộng hơn: hàng giả, hàng gian lận thương mại… không đơn thuần là sản phẩm vi phạm, mà là biểu hiện của một hệ sinh thái thương mại thiếu minh bạch, trong đó các tác nhân tham gia (người bán, nhà sản xuất, đại lý phân phối, cơ quan quản lý) đều có phần trách nhiệm. Từ đó, việc phòng chống hàng giả không thể chỉ dừng ở hoạt động thanh tra - kiểm tra - xử phạt, mà phải được đặt trong chiến lược tổng thể về giáo dục nhận thức, xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, chuẩn hóa thông tin và khuyến khích người tiêu dùng tham gia giám sát xã hội".
Trên bình diện khoa học quản lý, trường hợp Phú Thọ là ví dụ điển hình cho hiệu ứng “vòng lặp vi phạm”, hiện tượng mà các cơ sở kinh doanh tái phạm do cơ chế xử lý không tạo được rào cản hành vi. Khi mức phạt hành chính thấp hơn lợi nhuận từ hành vi gian lận, khi danh tính vi phạm không được công khai và khi người tiêu dùng thiếu công cụ nhận diện, thì hàng giả luôn có “đất sống”. Vì vậy, một trong những giải pháp mang tính căn cơ là thiết lập cơ chế công khai minh bạch thông tin vi phạm. Các cơ sở kinh doanh bị phát hiện nên được đưa vào cơ sở dữ liệu quốc gia và công bố định kỳ trên các tạp chí chuyên ngành, vừa để cảnh báo người tiêu dùng, vừa tạo áp lực xã hội đối với doanh nghiệp vi phạm.
Bên cạnh đó, cần nhìn nhận trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp địa phương như một trụ cột quan trọng trong phòng chống hàng giả. Một thương hiệu chân chính không chỉ tuân thủ pháp luật mà còn có nghĩa vụ bảo vệ uy tín ngành nghề, giữ gìn đạo đức kinh doanh. Khi một doanh nghiệp sẵn sàng lừa dối người tiêu dùng, họ không chỉ vi phạm pháp lý mà còn phá vỡ nền tảng đạo đức của thị trường. Do vậy, trong chiến lược phát triển bền vững, việc đưa nội dung “đạo đức thương mại” và “trách nhiệm xã hội” vào chương trình đào tạo doanh nghiệp vừa và nhỏ tại địa phương là hết sức cần thiết.
Việc Trung tâm Kỹ thuật Chống hàng giả ACF tiếp nhận thông tin, Tạp chí CHG công khai đăng tải và Chi cục QLTT Phú Thọ cam kết xử lý là minh chứng cho mô hình phối hợp liên ngành hiệu quả, nhưng hiệu quả thực tế chỉ được khẳng định khi kết quả thanh tra được công bố rõ ràng, minh bạch và có tính răn đe.
Trong một nền kinh tế thị trường đang chuyển đổi mạnh mẽ, niềm tin của người tiêu dùng chính là “tài sản quốc gia”. Mỗi hành vi gian lận thương mại dù nhỏ cũng làm tổn hại đến niềm tin ấy. Chống hàng giả không chỉ là nhiệm vụ của cơ quan chức năng mà là trách nhiệm của toàn xã hội, nơi mỗi người dân, mỗi doanh nghiệp, mỗi cán bộ quản lý đều là “người gác cổng” bảo vệ sự minh bạch.
Đã đến lúc cần chuyển từ phản ánh sang hành động, từ phát hiện sang ngăn ngừa, từ xử phạt sang xây dựng chuẩn mực đạo đức thương mại. Chỉ khi đó, những cam kết như lời ông Lê Hùng “không dung túng, không bao che” mới thật sự có sức nặng và thị trường Phú Thọ mới có thể trở thành hình mẫu của một địa phương kiên quyết bảo vệ tính liêm chính thương mại trong thời kỳ hội nhập.

Theo kythuatchonghanggia.vn