(CHG) Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 đánh dấu bước chuyển quan trọng trong nỗ lực xây dựng môi trường sống an toàn, bền vững. Bộ Tư pháp, với vai trò nòng cốt, chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp từ hoàn thiện thể chế, truyền thông, trợ giúp pháp lý đến giám sát, đánh giá, bảo đảm hiệu lực pháp luật trong cuộc đấu tranh không khoan nhượng với ma túy.

Hoàn thiện cơ chế, chuẩn hóa trách nhiệm
Việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 không chỉ là một nhiệm vụ chính trị quan trọng mà còn là trách nhiệm pháp lý của Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan trong việc bảo đảm quyền được sống trong môi trường an toàn của mỗi người dân. Bám sát Nghị quyết số 163/2024/QH15 của Quốc hội, Nghị quyết số 50/NQ-CP của Chính phủ và Quyết định 7619/QĐ-BCA của Bộ trưởng Bộ Công an phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 (Chương trình MTQG), Bộ Tư pháp đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện với cấu trúc rõ ràng, lộ trình cụ thể và sự phân công trách nhiệm chặt chẽ.

Kế hoạch triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phòng chống ma tuý đến năm 2030.

Trong đó, kế hoạch đặt ra hai nhóm mục tiêu trọng tâm: Thứ nhất, triển khai nghiêm túc Triển khai nghiêm túc, hiệu quả, toàn diện, đầy đủ Nghị quyết số 163/2024/QH15, Nghị quyết số 50/NQ-CP, Chương trình MTQG có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của Bộ Tư pháp.
Thứ hai, Xác định rõ, cụ thể các nội dung công việc, sản phẩm, thời hạn, tiến độ hoàn thành và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan của Bộ Tư pháp trong việc tổ chức thực hiện Chương trình MTQG.
Đi kèm với đó là ba yêu cầu xuyên suốt: Bám sát nội dung, yêu cầu, mục tiêu Chương trình MTQG nói chung và Dự án 8 về “Nâng cao khả năng tiếp cận, thụ hưởng về dịch vụ trợ giúp pháp lý chất lượng và giáo dục pháp luật trong phòng, chống ma túy” (Dự án 8) nói riêng; Xác định nội dung công việc phải gắn với trách nhiệm và phát huy vai trò chủ động, tích cực của đơn vị chủ trì và các đơn vị phối hợp thực hiện các nhiệm vụ có liên quan; Bảo đảm sự phối hợp hiệu quả giữa các đơn vị thuộc Bộ, Sở Tư pháp các tỉnh, thành phố (trực thuộc trung ương) và đơn vị khác có liên quan trong tổ chức thực hiện Chương trình MTQG, Dự án 8 trên phạm vi toàn quốc; giải quyết kịp thời các vướng mắc phát sinh trong thực hiện, bảo đảm hoàn thành tất cả các chỉ tiêu, nhiệm vụ đề ra, trọng tâm là Dự án 8.
Ngay từ Quý IV/2025, Bộ Tư pháp sẽ hoàn thành Kế hoạch triển khai Chương trình MTQG, do Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý chủ trì. Đây là văn bản nền tảng, xác định phương hướng, tiến độ và cơ chế phối hợp giữa các đơn vị.
Bên cạnh đó, Kế hoạch thực hiện Dự án 8 sẽ được ban hành sau khi có Quyết định của Thủ tướng về nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn. Việc này bảo đảm tính thống nhất trong sử dụng ngân sách trung ương và phù hợp năng lực triển khai của từng đơn vị.
Đẩy mạnh truyền thông, hoàn thiện pháp luật, tăng cường năng lực, tạo bứt phá trong phòng, chống ma túy
Nếu coi Chương trình MTQG là “xương sống” trong cuộc đấu tranh phòng, chống ma túy, thì truyền thông, giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý chính là “hệ tuần hoàn” đưa các chính sách đến gần với người dân, nhất là các nhóm yếu thế.

Phòng chống ma tuý là trách nhiệm của mọi gia đình và toàn xã hội.

Bộ Tư pháp xác định truyền thông là nhiệm vụ xuyên suốt giai đoạn 2025 - 2030 với hai hướng triển khai: Thứ nhất, lồng ghép nội dung truyền thông về Chương trình MTQG và Dự án 8 vào tất cả các kế hoạch truyền thông thường niên của Bộ Tư pháp; Thứ hai, lan tỏa nội dung này trong toàn bộ hệ thống đề án, chương trình của Bộ như phổ biến pháp luật, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý, hòa giải cơ sở, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Mục tiêu là đưa thông tin pháp luật đến từng nhóm đối tượng, đặc biệt là những người có nguy cơ cao liên quan đến ma túy, người đang trong vụ việc liên quan ma túy hoặc người nghèo, người dân tộc thiểu số, thanh thiếu niên.
Một trong những nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược là nghiên cứu sửa đổi Luật Trợ giúp pháp lý và Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, nhằm bảo đảm khung pháp lý đồng bộ cho việc triển khai Dự án 8. Đây là điều kiện tiên quyết giúp hệ thống trợ giúp pháp lý vận hành thông suốt, minh bạch và phù hợp với nhu cầu thực tiễn.
Cùng với đó, Bộ Tư pháp sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và các cơ quan chức năng rà soát, xây dựng và hoàn thiện các văn bản pháp luật liên quan đến phòng, chống ma túy, góp phần tăng tính khả thi của hệ thống pháp luật hiện hành.
Hoạt động trợ giúp pháp lý liên quan đến ma túy có đặc thù riêng, tính chất vụ việc thường phức tạp, liên quan đến yếu tố nghiện, tái nghiện, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, hoặc xung đột pháp lý giữa nhiều quy định khác nhau.
Do đó, giai đoạn 2026 - 2030, Bộ Tư pháp sẽ tập trung: Tập huấn chuyên sâu cho đội ngũ trợ giúp viên pháp lý và luật sư tham gia trợ giúp pháp lý; Biên soạn tài liệu, cẩm nang nghiệp vụ xử lý vụ việc liên quan đến ma túy; Nâng cao kỹ năng điều tra xã hội học, kỹ năng tiếp cận đối tượng yếu thế và kỹ năng phối hợp với cơ quan tiến hành tố tụng.
Đặc biệt, Dự án 8 hỗ trợ các vụ việc trợ giúp pháp lý có tính chất điển hình, phức tạp, giúp les pháp lý cho người yếu thế và góp phần bảo đảm công bằng trong tố tụng.
Song song với trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp giao Học viện Tư pháp, Trường Đại học Luật Hà Nội và Cục Bổ trợ tư pháp: Xây dựng chương trình đào tạo, bồi dưỡng pháp luật về phòng, chống ma túy; Lồng ghép chuyên đề ma túy trong đào tạo luật, đào tạo chức danh tư pháp; Tổ chức các khóa tập huấn cho giảng viên nguồn, báo cáo viên pháp luật, sinh viên luật và cán bộ địa phương.
Đây là bước chuẩn bị nguồn lực lâu dài, tạo nền tảng vững chắc để duy trì hiệu quả Chương trình trong các giai đoạn tiếp theo.
Giám sát chặt chẽ, tổng kết nghiêm túc, bảo đảm thực thi đúng mục tiêu, đúng tiến độ
Không chỉ triển khai, Bộ Tư pháp còn đặc biệt chú trọng giám sát và đánh giá. Đây là cơ chế bảo đảm tính minh bạch và hiệu quả của toàn bộ Chương trình.
Từ Quý IV/2025, Bộ Tư pháp sẽ phối hợp với Bộ Công an: Xác định hệ thống chỉ số đo lường kết quả của Dự án 8; Xây dựng biểu mẫu giám sát, đánh giá thống nhất trên toàn quốc; Hướng dẫn, đôn đốc cập nhật dữ liệu theo quy định.
Việc ứng dụng Hệ thống thông tin giám sát các Chương trình MTQG giúp quá trình báo cáo nhanh hơn, minh bạch hơn và hạn chế sai số trong thống kê.
Trong giai đoạn 2026 - 2030, Bộ Tư pháp sẽ tổ chức nhiều hoạt động: Kiểm tra tiến độ các địa phương; Đánh giá hiệu quả các hoạt động tập huấn, truyền thông, vụ việc trợ giúp pháp lý; Kịp thời đưa ra kiến nghị điều chỉnh khi phát sinh vướng mắc.
Song song với giám sát, Bộ Tư pháp sẽ tổ chức: Sơ kết hằng năm; Sơ kết giữa kỳ năm 2027, đồng thời sẽ tổng kết toàn diện năm 2030.
Đây là căn cứ quan trọng để đánh giá chất lượng triển khai chương trình và đề xuất điều chỉnh pháp luật, cơ chế, chính sách trong tương lai.
Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 và Dự án 8 không chỉ là kế hoạch hành chính mà là chiến lược dài hạn, toàn diện, kết nối giữa pháp luật - truyền thông - giáo dục - trợ giúp pháp lý - giám sát. Bộ Tư pháp khẳng định quyết tâm xây dựng một môi trường pháp lý vững chắc để bảo vệ người dân trước hiểm họa ma túy.
Với sự vào cuộc đồng bộ của các đơn vị thuộc Bộ, Sở Tư pháp địa phương, cơ quan tiến hành tố tụng, cơ sở đào tạo và toàn xã hội, Chương trình MTQG hứa hẹn mang lại những chuyển biến tích cực, bền vững, góp phần xây dựng một xã hội an toàn, nhân văn và khỏe mạnh.

Theo kythuatchonghanggia.vn