TRANH HANG ĐỘNG – KHỞI NGUỒN CỦA NGHỆ THUẬT HỘI HOẠ
Đăng lúc: 2025-03-16 14:34:00
|
Bởi: admin
|
Lượt xem: 5092
|
Chuyên mục: Tinh hoa nghề Việt
Hội họa không chỉ là việc đặt bút lên trang giấy và vẽ theo một khuôn mẫu, một công thức nào đó đã được định trước. Giống như mọi dạng thức nghệ thuật khác nó là một phương tiện để thể hiện cảm xúc và sự sáng tạo của con người. Trong dòng chảy lịch sử nghệ thuật, chúng ta đã chứng kiến sự xuất hiện của vô số những phong cách và trào lưu, mỗi tác phẩm nghệ thuật đều là hình ảnh sống động về một thời kỳ và đồng thời thể hiện bước tiến trong sự phát triển của tình cảm con người. Thế nhưng, khởi nguồn của tất cả những thành tựu đó lại là các loại nghệ thuật sơ khai gắn liền với cuộc sống của con người nguyên thuỷ. Những bức tranh hang động là một minh chứng cho điều đó. Với những nét vẽ thô sơ và giản đơn nhất được tạo ra bởi bàn tay của con người tiền sử cách đây hàng chục nghìn năm, tranh hang động đã sử dụng những nét vẻ hồn nhiên, đầy cảm xúc để kể lại những trải nghiệm, về cuộc hành trình vất vả nhưng đầy hứng khởi của người tiền sử trong lao động kiếm sống. Nó để lại cho chúng ta tất nhiều ý nghĩa và sự xúc cảm cho công việc sáng tạo nghệ thuật hiện nay.
Sơ lược về tranh hang động
Tranh hang động là một loại hình nghệ thuật thời nguyên thuỷ được tìm thấy trong nhiều hang động và nơi trú ẩn bằng đá trên khắp thế giới. Chúng là cội nguồn của nghệ thuật hội hoạ có niên đại hàng chục nghìn năm về trước. Những bức tranh này được tạo ra bởi các nền văn minh cổ đại bằng cách sử dụng các chất màu và vật liệu tự nhiên có sẵn vào thời điểm đó. Nó thể hiện lên những cảm xúc, trải nghiệm về cuộc sống, tín ngưỡng và khả năng sáng tạo nghệ thuật của những người tổ tiên xa xưa, đồng thời còn là nguồn thông tin thiết yếu để chúng ta tìm hiểu về các nền văn hóa và xã hội thời đó.
Những tác phẩm nghệ thuật sớm nhất mà chúng ta phát hiện ra được xác định là những bức tranh hang động thời kỳ đồ đá cũ, có niên đại khoảng 40.000 năm tuổi chúng được tìm thấy tại vùng Franco-Cantabrian ở Tây Âu và cả trong các hang động ở quận Maros (Sulawesi, Indonesia). Chúng ta có được nhiều khám phá ghi lại hoạt động của con người từ thời kỳ này đã thông qua nhiều bức tranh và bản vẽ ngoạn mục trong những nơi trú ẩn tĩnh lặng của các hang đá. Mặc dù vẫn chưa rõ lý do tại sao con người sớm bắt đầu sáng tạo nghệ thuật nhưng nó như là một công cụ, một mặt diễn tả cuộc sống lao động đầy xúc cảm, mặc khác cũng là để ghi lại những trải nghiệm và câu chuyện của những nền văn hóa địa phương. Nó cũng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về con người cổ xưa và những thông điệp mà họ truyền lại cho những thế hệ tiếp theo như chúng ta.
Sự phát triển của nghệ thuật tranh hang động
Ban đầu, những bức tranh hang động được người nguyên thuỷ tạo nên bằng cách sử dụng các loại màu sắc từ tự nhiên, như đất sét, than củi, và máu động vật. Họ cũng sử dụng các công cụ đơn giản, như ngón tay, bàn tay, và các loại cọ làm từ lông chim, để vẽ lên vách hang, để mô tả các loài động vật, như ngựa, bò rừng, và hươu, cũng như các hình dạng và biểu tượng trừu tượng. Qua những tác phẩm vừa tự nhiên vừa tràn đầy cảm xúc, các nghệ sĩ không chuyên nghiệp thời đó đã có thể bộc lộ cảm xúc, kể lại cho người đời sau những trải nghiệm, những câu truyện, tập tục và nền văn hoá của bộ lạc mình.
Sau này, sự tiến bộ không ngừng của xã hội loài người, phong cách vẽ tranh phóng khoáng, thể hiện cảm xúc, vẫn tạo nên sự đồng cảm có thể chạm vào trái tim của người xem cho dù từng nét vẽ, đã dần trở nên phai mờ và đôi khi bị chìm vào quên lãng. Sự phát triển của nghệ thuật hiện đại đã tạo nên các khuôn mẫu nghệ thuật mới, gắn liền với những kiểu vẽ tuân theo các công thức cứng nhắc. Nó đòi hỏi các quy chuẩn khắc khe mới của nghệ thuật.
Mãi cho đến những năm 1940, khi các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra hàng trăm hang động có chứa tranh vẽ thời nguyên thuỷ trên khắp thế giới, tranh hang động đã tạo ra một cú nổ lớn, gây tiếng vang dữ dội trong giới nghệ thuật, làm dấy lên sự quan tâm của mọi người trong đó có các nhà nghiên cứu nghệ thuật. Một góc nhìn mới lạ hơn về nghệ thuật hội hoạ đã xuất hiện, tạo nên một phong trào nghệ thuật nhấn mạnh đến sự tự do và cảm xúc của người nghệ sĩ, cùng với khả năng truyền tải trực tiếp cảm xúc nghệ thuật đến người cảm thụ nghệ thuật. Không bị ràng buộc bởi bất kỳ quy tắc hay giới hạn truyền thống nào, phong cách tranh hang động này đã được lan truyền mạnh mẽ sau chiến tranh Thế giới thứ hai. Tranh Hang Động cũng đã được các nghệ sĩ theo trường phái “Biểu hiện” xem như nguồn cảm hứng mới trong sáng tác. Họ đã sử dụng các kỹ thuật tương tự để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật mang lại danh tiếng mới cho riêng mình.
Và hai trong số những người nghệ sĩ nổi bật của đã mang phong cách Tranh Hang Động vào tác phẩm của mình là Salvador Dali và Pablo Picasso. Trong khi các tác phẩm của Salvador Dali, mang đến cho người ta thấy được sự kỳ quái, hoang đường, và đôi khi là biểu hiện những nhận thức tự nhiên về cuộc sống con người, thì Pablo Picasso lại mang chính sự hồn nhiên của nghệ thuật tranh hang động vào những bức vẽ của nghệ thuật hiện đại, khiến cho người xem cảm nhận được sự sáng tạo mang tính đột phá và đầy tính trừu tượng. Pablo Picasso đã đem đến cho tranh hang động hơi thở của cuộc sống hiện đại. Ông cũng khiến cho người ta nhận ra rằng tranh hang động với sự hồn nhiên trong sáng của mình đã có thể tồn tại được trong thế giới nghệ thuật mới, song hành với những tác phẩm của các trường phái “ấn tượng” và “siêu thực” của tranh hiện đại. Tranh hang động trở nên hiện đại do chính sự thách thức của nó với những nguyên tắc cơ bản của nghệ thuật hội họa thông qua sự tổng hợp của nhiều phong cách và kỹ thuật khác nhau, tạo ra những tác phẩm đầy sáng tạo và ảnh hưởng lớn đối với nghệ thuật thế kỷ 20. Điều này đã mang lại sự đột phá cho nghệ thuật hội họa và tạo nên một trang mới về khía cạnh tinh thần và sáng tạo.
Ý nghĩa của tranh hang động
Tranh Hang Động mang đậm tính nghệ thuật, chính là ở chỗ người nghệ sĩ có thể hiện tư duy, tâm hồn và cảm xúc của mình một cách phóng khoáng tự do, truyền tải trực tiếp nó tới tâm hồn của người xem. Bằng cách vượt qua mọi giới hạn của những quy chuẩn cứng nhắc, những người nghệ sĩ thế hệ hiện đại đã có thể tạo ra một ngôn ngữ hội họa độc đáo và đầy sự táo bạo. Họ sử dụng những sự biến dạng của ánh sáng và bóng tối, với màu sắc mang đầy tính táo bạo và phá vỡ các quy tắc về bố cục, màu sắc tự nhiên không pha trộn để kể lại các câu chuyện, trải nghiệm của họ, giúp cho người xem có thể cảm nhận được những cảm xúc mà người nghệ sĩ muốn thể hiện. Điều này đã tạo ra những tác phẩm đầy tính thi vị và khám phá, xoá bỏ mọi định kiến cũ.
Không chỉ vậy Tranh Hang Động còn mang ý nghĩa rất lớn đối với lịch sử nghệ thuật vì nó đã mở ra một cánh cửa mới cho sự đổi mới và sáng tạo. Nó đã mang đến những sự phóng khoáng trong nghệ thuật, cho phép nghệ sĩ tự do thể hiện bản thân mình mà không bị gò bó bởi các quy tắc cũ kỹ. Trong nhiều khía cạnh, Tranh Hang Động đã định hình các trào lưu nghệ thuật mới sau này, bao gồm tranh trừu tượng và nghệ thuật hiện đại.
Lời kết
Tất nhiên, tranh Hang Động không phải lúc nào cũng được đánh giá cao. Thực tế cho thấy, đã có không ít những lời chỉ trích rằng những nét vẽ phóng khoáng của các nghệ sĩ học theo phong cách tranh hang động là quái đản, kinh dị và không có giá trị thực sự. Một số người cho rằng nó thậm chí đã làm lãng phí thời gian và tài năng của nhiều nghệ sĩ. Sự đánh giá đối với nghệ thuật của mỗi người luôn là khác nhau, đôi khi còn là bất đồng. Phong cách vẽ tự do, phóng khoáng theo kiểu cách của Tranh Hang Động cũng không phải là một ngoại lệ. Những nét vẽ kỳ lạ và những biểu hiện tương đối bất thường có thể là kỳ dị trong các tác phẩm của phong trào này có thể gây hiểu lầm hoặc không thích hợp đối với một số người.
Dẫu vậy, điều quan trọng mà chúng ta cần nhận ra là, nghệ thuật trong đó có hội hoạ luôn đa dạng và đa chiều, cũng như cảm xúc của con người vậy. Tranh Hang Động đã đánh dấu một bước tiến quan trọng và mang đậm tính nghệ thuật. Nó đã làm thay đổi cách con người hiểu và nhìn nhận về nghệ thuật, để từ đó tạo ra những sự đột phá trong sáng tạo. Tranh Hang Động là một minh chứng rõ ràng rằng những cảm xúc chân thật của con người luôn là quan trọng nhất trong sáng tạo nghệ thuật. Nó là nền tảng căn bản cho sự sáng tạo và tinh thần đổi mới trong lĩnh vực nghệ thuật. Đó là lý do khiến tranh hang động vẫn tiếp tục là nguồn cảm hứng quý báu cho các nghệ sĩ và người yêu nghệ thuật trên khắp thế giới.
Tranh hang động là một loại hình nghệ thuật thời nguyên thuỷ được tìm thấy trong nhiều hang động và nơi trú ẩn bằng đá trên khắp thế giới. Chúng là cội nguồn của nghệ thuật hội hoạ có niên đại hàng chục nghìn năm về trước. Những bức tranh này được tạo ra bởi các nền văn minh cổ đại bằng cách sử dụng các chất màu và vật liệu tự nhiên có sẵn vào thời điểm đó. Nó thể hiện lên những cảm xúc, trải nghiệm về cuộc sống, tín ngưỡng và khả năng sáng tạo nghệ thuật của những người tổ tiên xa xưa, đồng thời còn là nguồn thông tin thiết yếu để chúng ta tìm hiểu về các nền văn hóa và xã hội thời đó.
Những tác phẩm nghệ thuật sớm nhất mà chúng ta phát hiện ra được xác định là những bức tranh hang động thời kỳ đồ đá cũ, có niên đại khoảng 40.000 năm tuổi chúng được tìm thấy tại vùng Franco-Cantabrian ở Tây Âu và cả trong các hang động ở quận Maros (Sulawesi, Indonesia). Chúng ta có được nhiều khám phá ghi lại hoạt động của con người từ thời kỳ này đã thông qua nhiều bức tranh và bản vẽ ngoạn mục trong những nơi trú ẩn tĩnh lặng của các hang đá. Mặc dù vẫn chưa rõ lý do tại sao con người sớm bắt đầu sáng tạo nghệ thuật nhưng nó như là một công cụ, một mặt diễn tả cuộc sống lao động đầy xúc cảm, mặc khác cũng là để ghi lại những trải nghiệm và câu chuyện của những nền văn hóa địa phương. Nó cũng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về con người cổ xưa và những thông điệp mà họ truyền lại cho những thế hệ tiếp theo như chúng ta.
Nguồn hình ảnh: Wikipedia
Sự phát triển của nghệ thuật tranh hang động
Ban đầu, những bức tranh hang động được người nguyên thuỷ tạo nên bằng cách sử dụng các loại màu sắc từ tự nhiên, như đất sét, than củi, và máu động vật. Họ cũng sử dụng các công cụ đơn giản, như ngón tay, bàn tay, và các loại cọ làm từ lông chim, để vẽ lên vách hang, để mô tả các loài động vật, như ngựa, bò rừng, và hươu, cũng như các hình dạng và biểu tượng trừu tượng. Qua những tác phẩm vừa tự nhiên vừa tràn đầy cảm xúc, các nghệ sĩ không chuyên nghiệp thời đó đã có thể bộc lộ cảm xúc, kể lại cho người đời sau những trải nghiệm, những câu truyện, tập tục và nền văn hoá của bộ lạc mình.
Sau này, sự tiến bộ không ngừng của xã hội loài người, phong cách vẽ tranh phóng khoáng, thể hiện cảm xúc, vẫn tạo nên sự đồng cảm có thể chạm vào trái tim của người xem cho dù từng nét vẽ, đã dần trở nên phai mờ và đôi khi bị chìm vào quên lãng. Sự phát triển của nghệ thuật hiện đại đã tạo nên các khuôn mẫu nghệ thuật mới, gắn liền với những kiểu vẽ tuân theo các công thức cứng nhắc. Nó đòi hỏi các quy chuẩn khắc khe mới của nghệ thuật.
Mãi cho đến những năm 1940, khi các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra hàng trăm hang động có chứa tranh vẽ thời nguyên thuỷ trên khắp thế giới, tranh hang động đã tạo ra một cú nổ lớn, gây tiếng vang dữ dội trong giới nghệ thuật, làm dấy lên sự quan tâm của mọi người trong đó có các nhà nghiên cứu nghệ thuật. Một góc nhìn mới lạ hơn về nghệ thuật hội hoạ đã xuất hiện, tạo nên một phong trào nghệ thuật nhấn mạnh đến sự tự do và cảm xúc của người nghệ sĩ, cùng với khả năng truyền tải trực tiếp cảm xúc nghệ thuật đến người cảm thụ nghệ thuật. Không bị ràng buộc bởi bất kỳ quy tắc hay giới hạn truyền thống nào, phong cách tranh hang động này đã được lan truyền mạnh mẽ sau chiến tranh Thế giới thứ hai. Tranh Hang Động cũng đã được các nghệ sĩ theo trường phái “Biểu hiện” xem như nguồn cảm hứng mới trong sáng tác. Họ đã sử dụng các kỹ thuật tương tự để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật mang lại danh tiếng mới cho riêng mình.
Và hai trong số những người nghệ sĩ nổi bật của đã mang phong cách Tranh Hang Động vào tác phẩm của mình là Salvador Dali và Pablo Picasso. Trong khi các tác phẩm của Salvador Dali, mang đến cho người ta thấy được sự kỳ quái, hoang đường, và đôi khi là biểu hiện những nhận thức tự nhiên về cuộc sống con người, thì Pablo Picasso lại mang chính sự hồn nhiên của nghệ thuật tranh hang động vào những bức vẽ của nghệ thuật hiện đại, khiến cho người xem cảm nhận được sự sáng tạo mang tính đột phá và đầy tính trừu tượng. Pablo Picasso đã đem đến cho tranh hang động hơi thở của cuộc sống hiện đại. Ông cũng khiến cho người ta nhận ra rằng tranh hang động với sự hồn nhiên trong sáng của mình đã có thể tồn tại được trong thế giới nghệ thuật mới, song hành với những tác phẩm của các trường phái “ấn tượng” và “siêu thực” của tranh hiện đại. Tranh hang động trở nên hiện đại do chính sự thách thức của nó với những nguyên tắc cơ bản của nghệ thuật hội họa thông qua sự tổng hợp của nhiều phong cách và kỹ thuật khác nhau, tạo ra những tác phẩm đầy sáng tạo và ảnh hưởng lớn đối với nghệ thuật thế kỷ 20. Điều này đã mang lại sự đột phá cho nghệ thuật hội họa và tạo nên một trang mới về khía cạnh tinh thần và sáng tạo.
Tranh vẽ của Salvador Dalí – Nguồn: Internet
Tranh vẽ của Pablo Picasso – Nguồn: Internet
Ý nghĩa của tranh hang động
Tranh Hang Động mang đậm tính nghệ thuật, chính là ở chỗ người nghệ sĩ có thể hiện tư duy, tâm hồn và cảm xúc của mình một cách phóng khoáng tự do, truyền tải trực tiếp nó tới tâm hồn của người xem. Bằng cách vượt qua mọi giới hạn của những quy chuẩn cứng nhắc, những người nghệ sĩ thế hệ hiện đại đã có thể tạo ra một ngôn ngữ hội họa độc đáo và đầy sự táo bạo. Họ sử dụng những sự biến dạng của ánh sáng và bóng tối, với màu sắc mang đầy tính táo bạo và phá vỡ các quy tắc về bố cục, màu sắc tự nhiên không pha trộn để kể lại các câu chuyện, trải nghiệm của họ, giúp cho người xem có thể cảm nhận được những cảm xúc mà người nghệ sĩ muốn thể hiện. Điều này đã tạo ra những tác phẩm đầy tính thi vị và khám phá, xoá bỏ mọi định kiến cũ.
Không chỉ vậy Tranh Hang Động còn mang ý nghĩa rất lớn đối với lịch sử nghệ thuật vì nó đã mở ra một cánh cửa mới cho sự đổi mới và sáng tạo. Nó đã mang đến những sự phóng khoáng trong nghệ thuật, cho phép nghệ sĩ tự do thể hiện bản thân mình mà không bị gò bó bởi các quy tắc cũ kỹ. Trong nhiều khía cạnh, Tranh Hang Động đã định hình các trào lưu nghệ thuật mới sau này, bao gồm tranh trừu tượng và nghệ thuật hiện đại.
Nguồn: Wikipedia
Lời kết
Tất nhiên, tranh Hang Động không phải lúc nào cũng được đánh giá cao. Thực tế cho thấy, đã có không ít những lời chỉ trích rằng những nét vẽ phóng khoáng của các nghệ sĩ học theo phong cách tranh hang động là quái đản, kinh dị và không có giá trị thực sự. Một số người cho rằng nó thậm chí đã làm lãng phí thời gian và tài năng của nhiều nghệ sĩ. Sự đánh giá đối với nghệ thuật của mỗi người luôn là khác nhau, đôi khi còn là bất đồng. Phong cách vẽ tự do, phóng khoáng theo kiểu cách của Tranh Hang Động cũng không phải là một ngoại lệ. Những nét vẽ kỳ lạ và những biểu hiện tương đối bất thường có thể là kỳ dị trong các tác phẩm của phong trào này có thể gây hiểu lầm hoặc không thích hợp đối với một số người.
Dẫu vậy, điều quan trọng mà chúng ta cần nhận ra là, nghệ thuật trong đó có hội hoạ luôn đa dạng và đa chiều, cũng như cảm xúc của con người vậy. Tranh Hang Động đã đánh dấu một bước tiến quan trọng và mang đậm tính nghệ thuật. Nó đã làm thay đổi cách con người hiểu và nhìn nhận về nghệ thuật, để từ đó tạo ra những sự đột phá trong sáng tạo. Tranh Hang Động là một minh chứng rõ ràng rằng những cảm xúc chân thật của con người luôn là quan trọng nhất trong sáng tạo nghệ thuật. Nó là nền tảng căn bản cho sự sáng tạo và tinh thần đổi mới trong lĩnh vực nghệ thuật. Đó là lý do khiến tranh hang động vẫn tiếp tục là nguồn cảm hứng quý báu cho các nghệ sĩ và người yêu nghệ thuật trên khắp thế giới.
