Ngành thời trang Việt Nam trước áp lực cạnh tranh toàn cầu trong thị trường bán lẻ nội địa
Đăng lúc: 2025-09-19 16:42:43
|
Bởi: admin
|
Lượt xem: 20
|
Chuyên mục: Tin 24h
(CHG) Sự phát triển của ngành thời trang không chỉ nằm ở khía cạnh xuất khẩu mà còn phụ thuộc vào khả năng xây dựng thương hiệu thời trang nội địa, nhất là trong bối cảnh thị trường bán lẻ trong nước đang trở thành sân chơi cạnh tranh khốc liệt giữa thương hiệu nội và các thương hiệu quốc tế đã định vị uy tín lâu năm. Câu hỏi đặt ra là liệu thời trang Việt có thể tận dụng tiềm năng thị trường để phát triển bền vững, hay sẽ bị lấn át ngay trên chính sân nhà bởi những “gã khổng lồ” đến từ thế giới.
Thị trường thời trang Việt Nam đang trải qua giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi sự gia tăng thu nhập và nhu cầu tiêu dùng của người dân.
Thị trường thời trang Việt Nam đang trải qua giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi sự gia tăng thu nhập và nhu cầu tiêu dùng của người dân. Theo một số báo cáo, dung lượng thị trường thời trang Việt Nam vào năm 2023 đã đạt khoảng 4 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng hàng năm trung bình (CAGR) dự kiến khoảng 10% trong giai đoạn 2024-2028. Điều này đồng nghĩa với việc thị trường có thể đạt mức 6,5 tỷ USD vào năm 2028. Sự phát triển này được hỗ trợ bởi tầng lớp trung lưu ngày càng lớn mạnh và sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng, đặc biệt là sự gia tăng chi tiêu cho các sản phẩm thời trang.
Sự mở rộng quy mô này đồng nghĩa với việc không gian phát triển cho ngành thời trang Việt là vô cùng rộng lớn, đặc biệt khi hành vi tiêu dùng thay đổi theo hướng chú trọng đến chất lượng, thương hiệu, sự bền vững và trải nghiệm mua sắm. Trong bối cảnh đó, cơ hội cho các thương hiệu thời trang Việt nằm ở khả năng định vị khác biệt, khai thác bản sắc văn hóa, ứng dụng công nghệ để nâng cao giá trị và bắt nhịp với xu thế toàn cầu.
Sự mở rộng quy mô này đồng nghĩa với việc không gian phát triển cho ngành thời trang Việt là vô cùng rộng lớn, đặc biệt khi hành vi tiêu dùng thay đổi theo hướng chú trọng đến chất lượng, thương hiệu, sự bền vững và trải nghiệm mua sắm. Trong bối cảnh đó, cơ hội cho các thương hiệu thời trang Việt nằm ở khả năng định vị khác biệt, khai thác bản sắc văn hóa, ứng dụng công nghệ để nâng cao giá trị và bắt nhịp với xu thế toàn cầu.
Thương mại điện tử và xu hướng số hoá bán lẻ của nghành thời trang Việt Nam.
Một cơ hội quan trọng khác nằm ở sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử và xu hướng số hóa bán lẻ. Sự phổ biến của các sàn thương mại điện tử, nền tảng mạng xã hội và ứng dụng mua sắm trực tuyến đã mở ra kênh phân phối rộng lớn, giúp thương hiệu Việt tiếp cận người tiêu dùng dễ dàng hơn, rút ngắn khoảng cách so với thương hiệu quốc tế. Trong khi trước đây, việc mở rộng hệ thống cửa hàng vật lý đòi hỏi nguồn lực tài chính khổng lồ, thì nay, thông qua công nghệ số, doanh nghiệp Việt có thể tạo dựng hình ảnh thương hiệu, quảng bá sản phẩm, bán hàng và duy trì mối quan hệ với khách hàng với chi phí hợp lý hơn. Điều này mở ra cánh cửa để thương hiệu Việt gia tăng độ phủ, tiếp cận nhiều nhóm khách hàng, nhất là thế hệ trẻ vốn ưa thích mua sắm trực tuyến và có sự gắn bó mạnh mẽ với các nền tảng số.
Ngoài ra, một xu hướng mang tính toàn cầu là thời trang bền vững cũng đang dần hình thành trong ý thức tiêu dùng tại Việt Nam. Thế hệ trẻ, đặc biệt là nhóm khách hàng thuộc thế hệ Gen Z và Millennials, ngày càng quan tâm đến các yếu tố môi trường, sản phẩm tái chế, quy trình sản xuất minh bạch, và sự gắn kết xã hội. Đây chính là cơ hội để thương hiệu Việt khai thác lợi thế bản địa, chẳng hạn như sử dụng chất liệu thiên nhiên, tái hiện các giá trị thủ công truyền thống, lồng ghép yếu tố văn hóa vào thiết kế. Sự kết hợp giữa bản sắc Việt và xu hướng tiêu dùng xanh có thể tạo nên sự khác biệt rõ nét, giúp thời trang Việt có chỗ đứng độc lập thay vì bị đồng hóa trong “làn sóng toàn cầu”.
Tuy nhiên, song song với những cơ hội đó là vô vàn thách thức. Áp lực lớn nhất mà thương hiệu Việt phải đối diện đến từ sự hiện diện ngày càng mạnh của các thương hiệu thời trang quốc tế. Những tên tuổi như Zara, H&M, Uniqlo, Adidas, Nike hay các thương hiệu xa xỉ như Gucci, Louis Vuitton, Dior đã xuất hiện tại các trung tâm thương mại lớn, trở thành lựa chọn quen thuộc của người tiêu dùng có thu nhập khá và cao. Các thương hiệu này không chỉ mang đến sản phẩm đa dạng, cập nhật xu hướng nhanh chóng, mà còn tạo dựng trải nghiệm mua sắm đẳng cấp, kết hợp chiến lược marketing toàn cầu với nguồn lực tài chính khổng lồ. Trước sức mạnh đó, thương hiệu Việt khó tránh khỏi nguy cơ bị lép vế khi người tiêu dùng trong nước có xu hướng “chuộng hàng ngoại” để thể hiện phong cách sống và đẳng cấp xã hội.
Một thách thức khác xuất phát từ chính nội lực của thương hiệu thời trang Việt. Phần lớn doanh nghiệp trong nước vẫn chủ yếu hoạt động ở mảng gia công xuất khẩu, chưa đầu tư mạnh mẽ cho khâu thiết kế và xây dựng thương hiệu. Việc thiếu chiến lược dài hạn khiến sản phẩm khó tạo được bản sắc riêng, chủ yếu cạnh tranh bằng giá thay vì giá trị gia tăng. Trong thị trường nội địa, nhiều thương hiệu nội địa tuy có hệ thống phân phối nhất định nhưng vẫn loay hoay trong việc định vị thương hiệu, chưa tạo được sự kết nối cảm xúc và lòng trung thành từ phía khách hàng. Việc thiếu ngân sách marketing, thiếu nghiên cứu thị trường, cùng hạn chế về nguồn nhân lực sáng tạo càng làm thương hiệu Việt gặp bất lợi trong cuộc đua với các đối thủ toàn cầu.
Ngoài ra, một xu hướng mang tính toàn cầu là thời trang bền vững cũng đang dần hình thành trong ý thức tiêu dùng tại Việt Nam. Thế hệ trẻ, đặc biệt là nhóm khách hàng thuộc thế hệ Gen Z và Millennials, ngày càng quan tâm đến các yếu tố môi trường, sản phẩm tái chế, quy trình sản xuất minh bạch, và sự gắn kết xã hội. Đây chính là cơ hội để thương hiệu Việt khai thác lợi thế bản địa, chẳng hạn như sử dụng chất liệu thiên nhiên, tái hiện các giá trị thủ công truyền thống, lồng ghép yếu tố văn hóa vào thiết kế. Sự kết hợp giữa bản sắc Việt và xu hướng tiêu dùng xanh có thể tạo nên sự khác biệt rõ nét, giúp thời trang Việt có chỗ đứng độc lập thay vì bị đồng hóa trong “làn sóng toàn cầu”.
Tuy nhiên, song song với những cơ hội đó là vô vàn thách thức. Áp lực lớn nhất mà thương hiệu Việt phải đối diện đến từ sự hiện diện ngày càng mạnh của các thương hiệu thời trang quốc tế. Những tên tuổi như Zara, H&M, Uniqlo, Adidas, Nike hay các thương hiệu xa xỉ như Gucci, Louis Vuitton, Dior đã xuất hiện tại các trung tâm thương mại lớn, trở thành lựa chọn quen thuộc của người tiêu dùng có thu nhập khá và cao. Các thương hiệu này không chỉ mang đến sản phẩm đa dạng, cập nhật xu hướng nhanh chóng, mà còn tạo dựng trải nghiệm mua sắm đẳng cấp, kết hợp chiến lược marketing toàn cầu với nguồn lực tài chính khổng lồ. Trước sức mạnh đó, thương hiệu Việt khó tránh khỏi nguy cơ bị lép vế khi người tiêu dùng trong nước có xu hướng “chuộng hàng ngoại” để thể hiện phong cách sống và đẳng cấp xã hội.
Một thách thức khác xuất phát từ chính nội lực của thương hiệu thời trang Việt. Phần lớn doanh nghiệp trong nước vẫn chủ yếu hoạt động ở mảng gia công xuất khẩu, chưa đầu tư mạnh mẽ cho khâu thiết kế và xây dựng thương hiệu. Việc thiếu chiến lược dài hạn khiến sản phẩm khó tạo được bản sắc riêng, chủ yếu cạnh tranh bằng giá thay vì giá trị gia tăng. Trong thị trường nội địa, nhiều thương hiệu nội địa tuy có hệ thống phân phối nhất định nhưng vẫn loay hoay trong việc định vị thương hiệu, chưa tạo được sự kết nối cảm xúc và lòng trung thành từ phía khách hàng. Việc thiếu ngân sách marketing, thiếu nghiên cứu thị trường, cùng hạn chế về nguồn nhân lực sáng tạo càng làm thương hiệu Việt gặp bất lợi trong cuộc đua với các đối thủ toàn cầu.
Thương hiệu thời trang Việt buộc phải đầu tư vào nguyên liệu thân thiện môi trường, quy trình sản xuất ít phát thải và minh bạch hóa chuỗi cung ứng.
Thời trang là ngành thay đổi nhanh chóng, với vòng đời sản phẩm ngắn, đòi hỏi doanh nghiệp phải có khả năng nắm bắt xu hướng và tung sản phẩm mới liên tục. Đây là thách thức lớn khi thương hiệu Việt chưa có chuỗi cung ứng tinh gọn và công nghệ hỗ trợ phân tích hành vi tiêu dùng hiện đại như các đối thủ quốc tế. Trong khi những thương hiệu toàn cầu ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, thiết kế 3D và công nghệ chuỗi cung ứng thông minh để phản ứng tức thời với nhu cầu thị trường, thì nhiều doanh nghiệp Việt vẫn duy trì phương thức quản lý truyền thống, chậm đổi mới, dễ rơi vào tình trạng tồn kho hoặc không kịp bắt nhịp xu hướng.
Một thách thức nữa đến từ yêu cầu ngày càng khắt khe về phát triển bền vững. Để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và kỳ vọng của người tiêu dùng, thương hiệu Việt buộc phải đầu tư vào nguyên liệu thân thiện môi trường, quy trình sản xuất ít phát thải và minh bạch hóa chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, chi phí đầu tư cho các hoạt động này không nhỏ, đòi hỏi nguồn lực tài chính lớn, trong khi phần lớn doanh nghiệp vừa và nhỏ khó có thể đáp ứng. Nếu không thay đổi, thương hiệu Việt có nguy cơ bị loại khỏi các phân khúc cao cấp, thậm chí mất dần thị phần ngay tại sân nhà.
Dẫu vậy, triển vọng cho ngành thời trang Việt vẫn còn rộng mở nếu có chiến lược đúng đắn. Nhiều thương hiệu nội địa đã bước đầu xây dựng được chỗ đứng nhất định, như 5S Fashion, Aristino… hay các nhà thiết kế độc lập tham gia tuần lễ thời trang quốc tế. Những nỗ lực này cho thấy khả năng tạo dựng thương hiệu Việt không phải bất khả thi. Vấn đề then chốt nằm ở việc định hình bản sắc riêng, đầu tư cho sáng tạo, tận dụng công nghệ và thấu hiểu nhu cầu thị trường. Khi người tiêu dùng Việt ngày càng quan tâm đến sự khác biệt, độc đáo và giá trị bền vững, thương hiệu nội địa hoàn toàn có thể phát triển dựa trên lợi thế bản địa kết hợp với tư duy toàn cầu.
Trao đổi với ông Vũ Tấn, một người có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và xây dụng thương hiệu thời trang tại Việt Nam về vấn đề trên, ông Tấn cho rằng: “Trong dài hạn, để thời trang Việt không bị thua ngay trên sân nhà, cần sự phối hợp giữa doanh nghiệp, Nhà nước và các tổ chức xã hội. Chính sách hỗ trợ về vốn, công nghệ, đào tạo nhân lực sáng tạo, xây dựng hệ sinh thái thời trang bền vững, xúc tiến thương mại và quảng bá văn hóa là yếu tố quan trọng giúp thương hiệu Việt gia tăng năng lực cạnh tranh. Đồng thời, các doanh nghiệp cần thay đổi tư duy từ sản xuất sang kinh doanh thương hiệu, từ chạy theo số lượng sang tập trung vào giá trị, từ định vị thấp sang định vị cao hơn trong chuỗi giá trị thời trang”.
Bên cạnh đó, ông Tấn cũng khẳng định: “Sân chơi bán lẻ trong nước đang trở thành phép thử khắc nghiệt nhưng cũng là cơ hội vàng để thời trang Việt chứng minh bản lĩnh. Nếu chậm thay đổi, thương hiệu nội sẽ bị lấn át ngay tại quê nhà. Nhưng nếu biết tận dụng sức mua đang tăng trưởng mạnh mẽ, khai thác bản sắc văn hóa, ứng dụng công nghệ và xây dựng chiến lược bền vững, thời trang Việt hoàn toàn có thể tạo dựng một làn sóng mới, không chỉ vững vàng trong nước mà còn từng bước khẳng định trên bản đồ thời trang toàn cầu. Đây chính là thời điểm quyết định để thương hiệu Việt lựa chọn: hoặc tiếp tục là “công xưởng gia công” trong chuỗi giá trị, hoặc trở thành những thương hiệu bản lĩnh, sáng tạo và bền vững đủ sức cạnh tranh với các tên tuổi quốc tế”.
Một thách thức nữa đến từ yêu cầu ngày càng khắt khe về phát triển bền vững. Để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và kỳ vọng của người tiêu dùng, thương hiệu Việt buộc phải đầu tư vào nguyên liệu thân thiện môi trường, quy trình sản xuất ít phát thải và minh bạch hóa chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, chi phí đầu tư cho các hoạt động này không nhỏ, đòi hỏi nguồn lực tài chính lớn, trong khi phần lớn doanh nghiệp vừa và nhỏ khó có thể đáp ứng. Nếu không thay đổi, thương hiệu Việt có nguy cơ bị loại khỏi các phân khúc cao cấp, thậm chí mất dần thị phần ngay tại sân nhà.
Dẫu vậy, triển vọng cho ngành thời trang Việt vẫn còn rộng mở nếu có chiến lược đúng đắn. Nhiều thương hiệu nội địa đã bước đầu xây dựng được chỗ đứng nhất định, như 5S Fashion, Aristino… hay các nhà thiết kế độc lập tham gia tuần lễ thời trang quốc tế. Những nỗ lực này cho thấy khả năng tạo dựng thương hiệu Việt không phải bất khả thi. Vấn đề then chốt nằm ở việc định hình bản sắc riêng, đầu tư cho sáng tạo, tận dụng công nghệ và thấu hiểu nhu cầu thị trường. Khi người tiêu dùng Việt ngày càng quan tâm đến sự khác biệt, độc đáo và giá trị bền vững, thương hiệu nội địa hoàn toàn có thể phát triển dựa trên lợi thế bản địa kết hợp với tư duy toàn cầu.
Trao đổi với ông Vũ Tấn, một người có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và xây dụng thương hiệu thời trang tại Việt Nam về vấn đề trên, ông Tấn cho rằng: “Trong dài hạn, để thời trang Việt không bị thua ngay trên sân nhà, cần sự phối hợp giữa doanh nghiệp, Nhà nước và các tổ chức xã hội. Chính sách hỗ trợ về vốn, công nghệ, đào tạo nhân lực sáng tạo, xây dựng hệ sinh thái thời trang bền vững, xúc tiến thương mại và quảng bá văn hóa là yếu tố quan trọng giúp thương hiệu Việt gia tăng năng lực cạnh tranh. Đồng thời, các doanh nghiệp cần thay đổi tư duy từ sản xuất sang kinh doanh thương hiệu, từ chạy theo số lượng sang tập trung vào giá trị, từ định vị thấp sang định vị cao hơn trong chuỗi giá trị thời trang”.
Bên cạnh đó, ông Tấn cũng khẳng định: “Sân chơi bán lẻ trong nước đang trở thành phép thử khắc nghiệt nhưng cũng là cơ hội vàng để thời trang Việt chứng minh bản lĩnh. Nếu chậm thay đổi, thương hiệu nội sẽ bị lấn át ngay tại quê nhà. Nhưng nếu biết tận dụng sức mua đang tăng trưởng mạnh mẽ, khai thác bản sắc văn hóa, ứng dụng công nghệ và xây dựng chiến lược bền vững, thời trang Việt hoàn toàn có thể tạo dựng một làn sóng mới, không chỉ vững vàng trong nước mà còn từng bước khẳng định trên bản đồ thời trang toàn cầu. Đây chính là thời điểm quyết định để thương hiệu Việt lựa chọn: hoặc tiếp tục là “công xưởng gia công” trong chuỗi giá trị, hoặc trở thành những thương hiệu bản lĩnh, sáng tạo và bền vững đủ sức cạnh tranh với các tên tuổi quốc tế”.
