(CHG) Khi niềm tin người tiêu dùng bị biến thành “tài sản thương mại”, sự thật dễ dàng bị che phủ bởi những lớp sương mù quảng cáo tinh vi. “Mật táo đỏ Tâm An” đang trở thành ví dụ điển hình cho kiểu kinh doanh có dấu hiệu nhập nhằng thông tin, nơi ranh giới giữa thực phẩm và “thần dược” bị cố tình xóa nhòa, nhằm dẫn dắt cảm xúc và lòng tin của thị trường.

Trên nhãn của sản phẩm Mật táo đỏ Tâm An ghi: "Thuần tự nhiên"; "Thực phẩm sạch"... và chỉ là một dạng thực phẩm thông thường.

Dấu hiệu nhập nhằng trong quảng cáo
Ngay sau khi Tạp chí điện tử Kỹ thuật Chống hàng giả và Gian lận thương mại (CHG) đăng tải bài viết “Liệu sản phẩm “Bột đậu hạt và rau củ nghệ gạo lứt” có minh bạch thông tin theo quy định pháp luật?”, nhiều người tiêu dùng tiếp tục thông tin về các sản phẩm khác của Công ty TNHH Mật táo đỏ Tâm An. Theo phản hồi, các sản phẩm này có dấu hiệu “mập mờ” trong công bố công dụng, thậm chí gợi liên tưởng như một loại “thần dược” hỗ trợ điều trị bệnh.
Đây có thể không còn là hiện tượng cá biệt, mà là một chiến lược truyền thông có chủ đích, nơi niềm tin công chúng bị thao túng bởi thứ ngôn ngữ nửa vời giữa “chăm sóc sức khỏe” và “chữa bệnh”.

Làn sóng nghi ngờ về sản phẩm “Mật táo đỏ Tâm An” bùng phát mạnh mẽ khi hàng loạt video quảng cáo tràn ngập trên TikTok (nền tảng đang trở thành “chợ điện tử cảm xúc” của thời đại số). Các clip lan truyền, sản phẩm được giới thiệu như “nước thần tăng cường sinh lực”, “điều hòa nội tiết”, “giải độc gan - thận”, “cải thiện tiêu hóa”…

Tài khoản TikTok “Thuần Chay” và tài khoản TikTok “Thuần chay Việt Nam” đăng tải video ca ngợi “Mật táo đỏ Tâm An” như “thần dược của phụ nữ”, “thức uống bổ khí huyết tự nhiên”...

Đáng chú ý, tài khoản TikTok “Thuần Chay” (với gần 126 nghìn lượt theo dõi, 1,5 triệu lượt thích) và tài khoản TikTok “Thuần chay Việt Nam” (với hơn 20 nghìn người theo dõi, 84 nghìn lượt thích) đăng tải video ca ngợi “Mật táo đỏ Tâm An” như “thần dược của phụ nữ”, “thức uống bổ khí huyết tự nhiên”... Những video này mang giọng điệu y học nhưng lại gắn trực tiếp link bán hàng, tạo thành chuỗi tiêu thụ trá hình dưới vỏ bọc “trải nghiệm người dùng”.

Không dừng lại ở các cá nhân, hàng loạt tài khoản lớn như VTVcab Tin tức, VTVcab.Xã hội, Mẹ Sam Review, Kênh Mẹ Bầu, Yến ơi... cũng tham gia quảng bá. Mặc dù nội dung được trình bày dưới dạng “chia sẻ sức khỏe”, nhưng lại chứa các cụm từ “hỗ trợ điều trị”, “phục hồi nội tiết”, “bổ thận - mát gan”… những từ khóa bị cấm dùng cho thực phẩm thông thường theo quy định pháp luật.
Trong khi đó, bao bì sản phẩm không ghi nhận bất kỳ công dụng y học nào, không có mã xác nhận nội dung quảng cáo của Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế và cũng không có cảnh báo sức khỏe theo quy định.
Những biểu hiện trên cho thấy dấu hiệu quảng cáo sai sự thật, gây hiểu lầm cho người tiêu dùng, đồng thời vi phạm quy định pháp luật về quảng cáo thực phẩm.
Lợi dụng cảm xúc, chiêu bài kinh doanh “ẩn danh”

Website: https://mattaodo.com cho phép đặt hàng trực tiếp, thế nhưng có dấu hiệu chưa thông báo với Bộ Công thương.

Trên bao bì sản phẩm, website được ghi là https://mattaodo.com, cho phép đặt hàng trực tiếp. Tuy nhiên, theo tra cứu, website này chưa thông báo với Bộ Công Thương theo quy định.

Tương tự, website: https://thuanchay.vn có dấu hiệu là "website lậu".

Trường hợp này gợi nhớ đến website https://thuanchay.vn, ghi trên nhãn sản phẩm “Bột đậu hạt và rau củ nghệ gạo lứt”, từng bị Tạp chí CHG nêu nghi vấn là “website lậu”.
Sự trùng khớp về mô hình và cách vận hành khiến dư luận đặt câu hỏi: phải chăng đây là một kịch bản kinh doanh được dựng sẵn, nhằm né tránh kiểm soát và tối đa hóa lợi nhuận?
Ông Đỗ Văn Luân, Chánh văn phòng Trung tâm Kỹ thuật Chống hàng giả ACF, nhận định: “Không ít doanh nghiệp nhỏ và vừa đang lợi dụng khoảng trống pháp lý của môi trường số để kinh doanh hai mặt. Họ thuê KOL, KOC tạo hiệu ứng lan tỏa, bán hàng qua link nội bộ hoặc website “lậu”. Khi bị phát hiện, doanh nghiệp lập tức xóa tài khoản, đổi tên, hoặc chuyển hướng sang sản phẩm khác, khiến cơ quan chức năng rất khó xử lý.

Đó chính là chiến lược kinh doanh dựa trên sự mập mờ, một vòng xoáy giữa quảng cáo sai sự thật, thương mại điện tử trá hình và sự chậm trễ trong giám sát nền tảng mạng xã hội”.
Không khó để nhận ra, các video quảng cáo của “Mật táo đỏ Tâm An” đã khai thác triệt để tâm lý khao khát sức khỏe tự nhiên của người tiêu dùng. Từ khóa “thanh lọc”, “giải độc”, “tăng đề kháng” dễ khiến người xem an tâm và bị thuyết phục.
Tuy nhiên, niềm tin xây dựng trên thông tin sai lệch là con dao hai lưỡi. Người tiêu dùng tưởng rằng mình đang “điều trị” bệnh, trong khi thực tế chỉ đang sử dụng một loại thực phẩm bình thường. Hậu quả không chỉ là thiệt hại kinh tế, mà còn có thể gây hại sức khỏe khi họ bỏ qua tư vấn y khoa, tin vào lời quảng cáo “tự nhiên, thuần chay, lành tính”.
Theo Nghị định 38/2021/NĐ-CP, mọi nội dung quảng cáo thực phẩm đều phải được cơ quan thẩm quyền xác nhận trước khi công bố. Thế nhưng, trong trường hợp này, nội dung quảng cáo vượt xa bản chất sản phẩm, vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc trung thực và minh bạch trong kinh doanh.

Khi “bách bệnh tiêu tán, vạn bệnh tiêu trừ” chỉ là ảo tưởng
Nếu doanh nghiệp cho rằng mình “không biết, không nghe, không thấy” các clip quảng cáo trên mạng xã hội, thì tờ giấy hướng dẫn sử dụng đi kèm sản phẩm “Mật táo đỏ Tâm An” lại là bằng chứng phản bác trực tiếp.

Công dụng của sản phẩm "Mật táo đỏ Tâm An" có công dụng "bách bênh tiêu tán, vạn bệnh tiêu trừ"?

Tài liệu này ghi rõ các “công dụng” và “cách dùng” như một toa thuốc kê đơn: Người thiếu máu, huyết áp thấp, choáng váng: “Pha 2 muỗng canh mật táo đỏ với nước ấm, dùng sau bữa ăn sáng, trưa, tối”; Người bị viêm xoang: “Pha 3 muỗng canh mật táo đỏ, dùng 2 lần mỗi ngày, liên tục 2 - 3 tuần đến khi xoang khô hẳn”; Người bị dạ dày, trào ngược, huyết áp cao, mất ngủ, mệt mỏi... đều có hướng dẫn riêng.
Những dòng chữ này không khác gì mô tả công dụng của thuốc, vi phạm nghiêm trọng quy định về quảng cáo thực phẩm. Việc thổi phồng sản phẩm như thể có thể khiến “bách bệnh tiêu tán, vạn bệnh tiêu trừ” đã đẩy người tiêu dùng “lạc” vào ma trận quảng cáo trá hình, nơi ranh giới giữa niềm tin và ngộ nhận bị xóa nhòa.

Đáng nói, để điều đó xảy ra, không chỉ có lỗi của doanh nghiệp mà còn có sự buông lỏng quản lý nội dung trên các nền tảng mạng xã hội. Theo Luật Quảng cáo (2012), nền tảng phát hành quảng cáo phải chịu trách nhiệm liên đới nếu để nội dung sai lệch được đăng tải. Tuy nhiên, TikTok, Facebook, YouTube hiện vẫn là “vùng xám pháp lý”, nơi các “chuyên gia tự phong” dễ dàng thao túng nhận thức công chúng.
Vì vậy, ông Đỗ Văn Luân nhấn mạnh: “Nguồn lợi nhuận khổng lồ từ niềm tin chính là động cơ khiến nhiều doanh nghiệp bất chấp quy định. Khi cảm xúc lấn át lý trí, người tiêu dùng dễ bị dẫn dụ; còn doanh nghiệp thì khai thác niềm tin như một mỏ vàng không giới hạn”.
Trong nền kinh tế thị trường, minh bạch không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà còn là đạo đức doanh nghiệp. Khi người tiêu dùng phát hiện mình bị đánh lừa, họ không chỉ quay lưng với sản phẩm, mà còn làm lung lay uy tín toàn ngành.
Lợi nhuận có thể đạt được trong ngắn hạn, nhưng cái giá phải trả là sự sụp đổ của niềm tin xã hội, điều mà không doanh nghiệp nào có thể mua lại bằng tiền.

Vụ việc “Mật táo đỏ Tâm An” phản ánh một nguy cơ hệ thống: tốc độ lan truyền của truyền thông số đang vượt xa khả năng phản ứng của pháp luật. Điều đó đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt hơn của cơ quan quản lý, không chỉ dừng ở xử phạt hành chính, mà cần thiết lập cơ chế giám sát chủ động, theo dõi hoạt động KOL, KOC và nội dung quảng cáo xuyên biên giới.
“Một doanh nghiệp muốn phát triển bền vững phải hiểu rằng minh bạch là “giấy phép đạo đức” để được xã hội chấp nhận. Một sản phẩm sạch phải đi kèm thông tin sạch; còn khi sự thật bị che giấu, mọi chiến lược marketing đều chỉ là lớp vỏ ngụy trang cho lợi nhuận”, ông Luân chia sẻ thêm.

Theo kythuatchonghanggia.vn