Khi giá trị đạo đức bị “chiết khấu”
Đăng lúc: 2025-10-24 20:42:36
|
Bởi: admin
|
Lượt xem: 42
|
Chuyên mục: Tin 24h
(CHG) Vụ việc Công an TP Hà Nội triệt phá ổ nhóm giết mổ, buôn bán lợn chết do dịch bệnh làm thực phẩm không chỉ là một vụ án hình sự, mà là hồi chuông cảnh tỉnh về sự suy đồi đạo đức nghề nghiệp và khủng hoảng niềm tin của người tiêu dùng trong xã hội hiện đại, nơi lợi nhuận đang lấn át lương tri.
Ngày 22/10, thông tin từ Công an TP Hà Nội cho biết, Phòng Cảnh sát kinh tế đã triệt phá ổ nhóm các đối tượng có hành vi mua, bán, giết mổ lợn chết do dịch bệnh làm thực phẩm. Căn cứ tài liệu điều tra, ngày 21/10, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị can đối với ba đối tượng: Bùi Thị Hoài Phương, Phạm Văn Đồng và Lê Phú Hiệp về tội “Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm” theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Lợn dịch được mổ để chuẩn bị đi tiêu thụ.Vụ việc không chỉ là một vụ án kinh tế - môi trường điển hình, mà ẩn chứa trong đó là đạo đức nghề nghiệp, sự tha hóa trong hành vi con người và sâu xa hơn là khủng hoảng niềm tin xã hội trong tiêu dùng thực phẩm.
Theo kết quả điều tra, hồi 3h30 ngày 14/10, Đội 4, Phòng Cảnh sát kinh tế phối hợp cùng các đơn vị chức năng đồng loạt kiểm tra và bắt quả tang Bùi Thị Hoài Phương cùng chồng là Phạm Văn Đồng tại chợ Xuân Mai (TP Hà Nội) và nơi ở tại xã Phú Nghĩa, với tang vật là 8 con lợn đã giết mổ, hơn 200kg thịt và nội tạng có dấu hiệu dịch bệnh, bốc mùi hôi thối. Tổng khối lượng lợn chết do dịch bệnh được xác định là 837kg. Quá trình điều tra mở rộng phát hiện toàn bộ số thịt này được thu mua từ trang trại của Lê Phú Hiệp, một kỹ sư thú y, chủ trang trại tại xã Hòa Phú, nơi có đến 723 con lợn (tổng trọng lượng hơn 61 tấn) mắc bệnh dịch tả lợn Châu Phi.
Theo kết quả điều tra, hồi 3h30 ngày 14/10, Đội 4, Phòng Cảnh sát kinh tế phối hợp cùng các đơn vị chức năng đồng loạt kiểm tra và bắt quả tang Bùi Thị Hoài Phương cùng chồng là Phạm Văn Đồng tại chợ Xuân Mai (TP Hà Nội) và nơi ở tại xã Phú Nghĩa, với tang vật là 8 con lợn đã giết mổ, hơn 200kg thịt và nội tạng có dấu hiệu dịch bệnh, bốc mùi hôi thối. Tổng khối lượng lợn chết do dịch bệnh được xác định là 837kg. Quá trình điều tra mở rộng phát hiện toàn bộ số thịt này được thu mua từ trang trại của Lê Phú Hiệp, một kỹ sư thú y, chủ trang trại tại xã Hòa Phú, nơi có đến 723 con lợn (tổng trọng lượng hơn 61 tấn) mắc bệnh dịch tả lợn Châu Phi.
Lợn chết do dịch bênh trước khi được mổ mang đi tiêu thụ làm thực phẩm.Hiệp thừa nhận đã bán lợn dịch bệnh cho Phạm Văn Đồng để giết mổ, làm thực phẩm tiêu thụ ngoài thị trường. Kết quả xét nghiệm của Trung tâm Chẩn đoán và Xét nghiệm Thú y Trung ương I khẳng định toàn bộ mẫu vật đều dương tính với virus dịch tả lợn Châu Phi.
Có thể thấy đây là một chuỗi sai phạm kéo dài, kết nối nhiều tầng trách nhiệm khác nhau. Ba đối tượng phạm tội chỉ là điểm cuối cùng trong chuỗi vận hành của một hệ thống quản lý yếu kém. Bởi lẽ, để những con lợn mắc dịch có thể “thoát ra” khỏi chuồng trại, di chuyển, giết mổ, và tiêu thụ trên thị trường, ắt hẳn đã có những lỗ hổng trong khâu giám sát thú y, kiểm soát vận chuyển, cũng như kiểm định vệ sinh thực phẩm. Câu hỏi đặt ra không chỉ là: tại sao họ dám làm? tại sao họ có thể làm được?
Cơ quan cảnh sát điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố các bị can liên quan.Hành vi của các đối tượng rõ ràng vi phạm Điều 317 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017), “Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm”. Tuy nhiên, nhìn sâu hơn, đây còn là sự xâm phạm nghiêm trọng đến quyền được bảo đảm sức khỏe của cộng đồng, một quyền hiến định được ghi nhận tại Điều 38 Hiến pháp năm 2013. Trong cấu trúc của một xã hội pháp quyền, bất kỳ hành vi nào đặt lợi nhuận cá nhân lên trên sức khỏe cộng đồng đều là sự phản bội không chỉ pháp luật, mà còn là đạo đức công dân.
Đáng chú ý, đối tượng Lê Phú Hiệp là một kỹ sư thú y, người am hiểu rõ nhất về tác hại của dịch tả lợn Châu Phi, về nguy cơ lây nhiễm và quy định bắt buộc phải tiêu hủy vật nuôi mắc bệnh. Khi một người có kiến thức chuyên môn lại cố tình vi phạm, hành vi ấy không chỉ là phạm pháp mà còn là sự suy đồi trong đạo đức nghề nghiệp. Hiệp không thể viện dẫn lý do “thua lỗ kinh tế” để biện minh cho việc tiếp tay gieo rắc mầm bệnh và nguy cơ ngộ độc cho hàng nghìn người tiêu dùng. Khoa học pháp lý gọi đây là “trạng thái nhận thức tội lỗi đầy đủ”, tức người phạm tội hoàn toàn biết rõ hậu quả nhưng vẫn cố tình thực hiện vì mục đích trục lợi.
Vụ việc phản ánh rõ hiện tượng “phi đạo đức hóa kinh tế” (moral disengagement in economics), khi người sản xuất, kinh doanh xem thường giá trị sinh mệnh con người trong tính toán lợi nhuận. Một kilôgam thịt lợn bệnh giá 25 nghìn đồng, thay vì 60 nghìn đồng như lợn khỏe, đem lại lợi nhuận gấp đôi khi tiêu thụ. Nhưng cái giá thật sự của hành vi đó lại là sự đe dọa an toàn sức khỏe của hàng trăm, thậm chí hàng nghìn người tiêu dùng vô tội. Sự rẻ rúng đạo đức ấy là biểu hiện của giá trị đạo đức bị “chiết khấu”, khi đồng tiền trở thành thước đo duy nhất cho hành vi.
Đáng chú ý, đối tượng Lê Phú Hiệp là một kỹ sư thú y, người am hiểu rõ nhất về tác hại của dịch tả lợn Châu Phi, về nguy cơ lây nhiễm và quy định bắt buộc phải tiêu hủy vật nuôi mắc bệnh. Khi một người có kiến thức chuyên môn lại cố tình vi phạm, hành vi ấy không chỉ là phạm pháp mà còn là sự suy đồi trong đạo đức nghề nghiệp. Hiệp không thể viện dẫn lý do “thua lỗ kinh tế” để biện minh cho việc tiếp tay gieo rắc mầm bệnh và nguy cơ ngộ độc cho hàng nghìn người tiêu dùng. Khoa học pháp lý gọi đây là “trạng thái nhận thức tội lỗi đầy đủ”, tức người phạm tội hoàn toàn biết rõ hậu quả nhưng vẫn cố tình thực hiện vì mục đích trục lợi.
Vụ việc phản ánh rõ hiện tượng “phi đạo đức hóa kinh tế” (moral disengagement in economics), khi người sản xuất, kinh doanh xem thường giá trị sinh mệnh con người trong tính toán lợi nhuận. Một kilôgam thịt lợn bệnh giá 25 nghìn đồng, thay vì 60 nghìn đồng như lợn khỏe, đem lại lợi nhuận gấp đôi khi tiêu thụ. Nhưng cái giá thật sự của hành vi đó lại là sự đe dọa an toàn sức khỏe của hàng trăm, thậm chí hàng nghìn người tiêu dùng vô tội. Sự rẻ rúng đạo đức ấy là biểu hiện của giá trị đạo đức bị “chiết khấu”, khi đồng tiền trở thành thước đo duy nhất cho hành vi.
