Mười cảnh Hà Tiên rất hữu tình,

Non non nước nước gẫm nên xinh.

Đông Hồ, Lộc Trĩ luôn dòng chảy,

Nam Phố, Lư Khê một mạch xanh.

Tiêu Tự, Giang Thành, chuông trống ỏi,

Châu Nham, Kim Dự cá chim quanh.

Bình San, Thạch Động là rường cột,

Sừng sựng muôn năm cũng để dành.

(Mạc Thiên Tích – trích Hà Tiên thập cảnh tống vịnh)

Một góc thành phố Hà Tiên - Ảnh: Nguyễn Tuấn

Với lợi thế cảnh quan thiên nhiên đẹp, khí hậu ôn hòa quanh năm, TP. Hà Tiên luôn là điểm đến thu hút khách du lịch đến tham quan, nghĩ dưỡng. Minh chứng rõ nhất là qua hai năm 2020 và 2021 bị ảnh hưởng dịch bệnh COVID-19, TP. Hà Tiên chỉ đón được 60% lượng khách đến tham quan. Nhưng đến năm 2022 TP. Hà Tiên đón lượng khách du lịch tăng gấp 3 lần so với năm 2021; tăng 27% so với năm 2019 (năm không bị ảnh hưởng dịch bệnh), năm 2024, TP. Hà Tiên tiếp tục đón gần 3,8 triệu lượt khách.

Hà Tiên nổi bậc trên bản đồ du lịch là vùng đất nổi tiếng với nhiều cảnh đẹp tự nhiên, là đô thị ven biển biên giới tận cùng phía Tây Nam của Tổ quốc và phía Tây Bắc của tỉnh Kiên Giang; có cửa khẩu quốc tế giáp với Vương quốc Campuchia cả đường bộ và đường biển; có đường biên giới dài 13,7km; đường bờ biển dài 26km, cùng với cụm quần đảo Hải Tặc gồm 18 đảo lớn nhỏ; có các bãi tắm đẹp như Mũi Nai, Núi Đèn, Thuận Yên, Bãi Nò, Tà Lu... Nhất là bãi biển Mũi Nai là một trong mười cảnh đẹp của Hà Tiên, đã đi vào thơ ca với tên gọi “Lộc Trĩ thôn cư” trong tập thơ Hà Tiên thập vịnh.

Diễu hành xe lôi điện phục khách du lịch khi đến Hà Tiên

Dọc theo đường đất liền từ TP. Hồ Chí Minh về các tỉnh miền Tây Nam Bộ, chỉ có TP. Hà Tiên là có bãi tắm để du khách thỏa thích tắm biển; cùng với đó, cụm quần đảo Hải Tặc cách trung tâm TP. Hà Tiên và TP. Phú Quốc 30 phút di chuyển bằng tàu cao tốc tạo nên một lợi thế du lịch, dịch vụ biển, đảo đặc trưng, khác biệt nhiều tiềm năng.

Giá trị của cảnh quan, văn hóa đời sống con người đã tạo nên bản sắc văn hóa rất riêng của vùng đất biên thùy. TP. Hà Tiên có nhiều danh lam thắng cảnh đẹp được thiên nhiên ban tặng đã đi vào thơ ca, là cái nôi lịch sử văn hóa vùng Tây Nam Bộ, điểm sáng là “Tao đàn Chiêu Anh Các” của Mạc Thiên Tích đã có từ lâu đời. Với lịch sử hơn 300 năm hình thành và phát triển, TP. Hà Tiên đã và đang trở thành đô thị kinh tế cửa khẩu quốc tế, trung tâm văn hóa - du lịch lớn của tỉnh và khu vực đồng bằng sông Cửu Long với những di sản lịch sử văn hóa cấp Quốc gia (5 di tích), cấp tỉnh (5 di tích) và văn hóa phi vật thể với các chuỗi lễ hội truyền thống như: Lễ hội Tao đàn Chiêu Anh Các, lễ giỗ Đức khai trấn Mạc Cửu, lễ giỗ Bà Mạc Mi Cô... Các di sản văn hóa - lịch sử, di sản thiên nhiên là một trong những nguồn tài nguyên quan trọng cho phát triển du lịch của thành phố này.

Chương Trình văn nghệ chào mừng Lễ hội Tao đàn Chiêu Anh Các TP Hà Tiên 2024

Hà Tiên, vùng đất ven biển với sự giao thoa văn hóa đầy sắc màu của ba dân tộc Kinh, Hoa, Khmer sống chan hòa đã lưu giữ nhiều phong tục tập quán đặc sắc như Tiết Thanh Minh, Tết Đoan Ngọ, Tiết Đông Chí và các hoạt động đi chùa, cúng đình. Đối với người Hoa ở Hà Tiên, Tiết Thanh Minh là dịp để tỏ lòng hiếu kính với tổ tiên qua việc chăm sóc phần mộ và dâng lễ vật. Vào Tết Đoan Ngọ, những chiếc bánh trạng thể hiện nét văn hóa đặc trưng và mang ý nghĩa cầu mong sức khỏe và mùa màng bội thu. Lễ Đông Chí, tuy ít phổ biến hơn, vẫn được một số gia đình gốc Hoa ở Hà Tiên tổ chức để đánh dấu thời điểm chuyển giao mùa, thường kết hợp với các món ăn như chè trôi nước. Bên cạnh đó, đi chùa và cúng đình là nét đẹp trong văn hóa tâm linh, với các lễ cúng đình lớn như ở Đình thần Thành Hoàng và các đền, chùa nổi tiếng như Đền thờ dòng họ Mạc, Đền thờ Bà Mạc Mi Cô, chùa Tam Bảo, chùa Phù Dung… nơi người dân cầu may mắn, bình an, sức khỏe, đặc biệt vào các ngày rằm lớn trong năm. Ẩm thực của TP. Hà Tiên có cách chế biến đậm chất văn hóa, giao thoa của các dân tộc kinh, hoa, khmer đã tạo nên giá trị ẩm thực khác biệt cho vùng đất Hà Tiên. Từ các món ăn ngon mang đậm hương vị miền biển như: Bún kèn, gỏi cá trích, các món ăn chế biến từ hải sản tươi sống đến các món bánh dân gian như: Bánh bao chỉ, bánh củ cải, bánh in, bánh thốt nốt, xôi Hà Tiên...

Lễ hội Tao đàn Chiêu Anh Các TP. Hà Tiên 2024