Central Retail mạnh tay "cắt bỏ" Nguyễn Kim sau một thập kỷ

Điển hình cho làn sóng tái cấu trúc danh mục đầu tư là quyết định rút lui hoàn toàn khỏi mảng bán lẻ điện máy của Central Retail. Sau 10 năm theo đuổi kế hoạch thâu tóm và vận hành hệ thống Nguyễn Kim, tập đoàn bán lẻ hàng đầu Thái Lan vừa công bố chuyển nhượng lại đơn vị này cho PICO Holdings với giá trị $36$ triệu USD.

Nhìn lại lịch sử tài chính, sự suy yếu vị thế của Nguyễn Kim được thể hiện rõ nét qua các con số kinh doanh so với đối thủ nội địa. Năm 2015 – thời điểm dòng vốn Thái bắt đầu chảy vào – Nguyễn Kim vẫn giữ ngôi "vương" với doanh thu $8.778$ tỷ đồng, gần gấp đôi con số $4.482$ tỷ đồng của Điện Máy Xanh. Tuy nhiên, cục diện đã thay đổi chỉ sau một năm khi đối thủ vươn lên dẫn trước vào năm 2016.

Đến 9 tháng đầu năm 2025, khoảng cách đã được nới rộng đáng kể: trong khi Điện Máy Xanh đạt doanh thu $59.500$ tỷ đồng thì Nguyễn Kim co cụm về mức $4.390$ tỷ đồng. Từ vị thế dẫn đầu, quy mô doanh thu của Nguyễn Kim hiện chỉ còn bằng $1/14$ so với đối thủ. Mạng lưới cửa hàng cũng thu hẹp còn 49 điểm bán tính đến cuối năm 2024, con số khiêm tốn so với hơn $2.000$ cửa hàng của Điện Máy Xanh hay $625$ cửa hàng của FPT Shop.

Hệ quả tài chính của quyết định rút lui này được phản ánh trong thông cáo của Central Retail với khoản lỗ kế toán và phi tiền mặt ước tính khoảng $5.900$ triệu Baht (tương đương $187$ triệu USD). Mức giá thoái vốn hiện tại thấp hơn nhiều so với tổng vốn đầu tư ban đầu ước tính hơn $200$ triệu USD để nắm quyền chi phối. Bước đi này cho thấy sự quyết liệt của nhà đầu tư Thái trong việc loại bỏ các mảng kinh doanh kém hiệu quả để dồn lực vào hai trụ cột chính là thực phẩm và bất động sản thương mại.

ThaiBev và áp lực định giá tại thương vụ lịch sử Sabeco

Ở quy mô vốn lớn hơn, khoản đầu tư vào Tổng Công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) của ThaiBev cũng đang chịu sức ép lớn về định giá. Năm 2017, thông qua Vietnam Beverage, tỷ phú Charoen Sirivadhanabhakdi đã chi khoảng $110.000$ tỷ đồng (tương đương $4,8$ tỷ USD theo tỷ giá thời điểm đó) để sở hữu $53,59$% vốn điều lệ. Đây là thương vụ thoái vốn nhà nước lớn nhất lịch sử chứng khoán Việt Nam.

Tuy nhiên, sau 8 năm, giá trị thị trường của khoản đầu tư này đã sụt giảm mạnh. Ước tính theo thị giá cổ phiếu SAB hiện hành là $48.750$ đồng, giá trị vốn hóa của lô cổ phiếu này hiện chỉ còn hơn $33.500$ tỷ đồng. Như vậy, giá trị khoản đầu tư đã giảm khoảng $70$% so với giá vốn, tương ứng mức giảm định giá trên sổ sách khoảng $3,5$ tỷ USD.

Mặc dù dòng tiền cổ tức từ Sabeco vẫn chảy đều đặn về túi nhà đầu tư Thái với tổng giá trị lũy kế hơn $15.000$ tỷ đồng, con số này chưa đủ để bù đắp phần chênh lệch về vốn gốc. Ngành bia đang gặp khó khăn do các quy định về nồng độ cồn, thuế tiêu thụ đặc biệt và sự cạnh tranh gay gắt, khiến lộ trình hoàn vốn của thương vụ này trở nên thách thức hơn dự tính. Dù vậy, phía ThaiBev vẫn duy trì quan điểm nắm giữ dài hạn và xác định Sabeco là tài sản chiến lược tại khu vực Đông Nam Á.

Nghịch lý tại Stark Corp và điểm sáng từ Vinamilk, Nhựa Bình Minh

Một trường hợp cá biệt phản ánh rủi ro trong cấu trúc tài chính là thương vụ Stark Corporation mua lại Cáp điện Thịnh Phát (Thipha Cable) và Kim loại màu và nhựa Đồng Việt (Dovina). Năm 2020, Stark Corp chi khoảng $240$ triệu USD để thâu tóm 100% vốn hai doanh nghiệp này. Dưới sự quản lý mới, bộ đôi doanh nghiệp Việt tái cơ cấu thành công, ghi nhận lợi nhuận ròng hơn $700$ tỷ đồng vào năm 2021.

Tuy nhiên, nghịch lý nằm ở chỗ trong khi tài sản tại Việt Nam hoạt động hiệu quả, công ty mẹ tại Thái Lan lại vướng vào bê bối gian lận tài chính. Giữa năm 2025, Tòa án Phá sản Trung ương Thái Lan đã tuyên bố chủ tịch Stark Corp phá sản, đối mặt vụ kiện tập thể từ hơn $3.300$ chủ nợ với tổng số tiền đòi bồi thường lên tới $3,8$ tỷ USD.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam vẫn là thị trường mang lại hiệu quả cao cho nhiều tập đoàn Thái Lan biết chọn đúng mục tiêu. Theo số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài, tính đến cuối tháng 9/2025, Thái Lan có 775 dự án còn hiệu lực với tổng vốn hơn $14,96$ tỷ USD, xếp thứ 8 trong các đối tác đầu tư.

Điển hình như khoản đầu tư của SCG vào Nhựa Bình Minh (BMP). SCG đã chính thức hòa vốn đầu tư chỉ nhờ dòng tiền cổ tức sau 13 năm thâu tóm, với hơn $1.100$ tỷ đồng tiền mặt thu về chỉ trong giai đoạn 2023-2025. Hay mới đây vào tháng 12/2025, F&N – thuộc sở hữu của tỷ phú Charoen Sirivadhanabhakdi – tiếp tục chi hơn $6.000$ tỷ đồng để mua thêm cổ phiếu VNM, nâng sở hữu lên sát ngưỡng $25$%. Khoản đầu tư tại Vinamilk đã mang về cho tỷ phú Thái con số kỷ lục $16.500$ tỷ đồng cổ tức lũy kế kể từ khi rót vốn, khẳng định hiệu quả của chiến lược đầu tư vào các doanh nghiệp đầu ngành.