Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945. (Ảnh tư liệu) 

Từ mùa thu độc lập năm 1945 đến công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước
Những năm đầu thế kỷ XX, báo chí Việt Nam đã nhen nhóm tinh thần yêu nước, khai dân trí, chấn dân khí. Nhưng phải đến khi báo Thanh Niên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập (1925), báo chí Việt Nam mới thực sự bước sang một trang sử mới: trở thành vũ khí cách mạng, dẫn đường cho nhân dân đứng lên giành độc lập. Chính từ những trang báo ấy, lý luận cách mạng Mác- Lênin, tinh thần yêu nước và khát vọng giải phóng dân tộc đã được truyền bá sâu rộng, tạo nên phong trào cách mạng sục sôi khắp cả nước.
Trong thời kỳ tiền khởi nghĩa, báo chí cách mạng hoạt động trong điều kiện vô cùng gian khó, bị địch đàn áp, truy lùng, nhưng vẫn kiên cường bám sát phong trào. Những tờ báo bí mật, những trang truyền đơn, tờ rơi, tin tức được in thủ công rồi lan tỏa trong nhân dân đã khơi dậy ý chí “không có gì quý hơn độc lập, tự do”. Đó là minh chứng sống động về vai trò của báo chí, một mặt trận không tiếng súng nhưng quyết liệt, góp phần chuẩn bị cho thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945.
Sau khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, nền báo chí cách mạng bước sang kỷ nguyên mới: phục vụ công cuộc xây dựng nhà nước dân chủ nhân dân và bảo vệ nền độc lập non trẻ. Báo Cứu quốc, Sự thật, cùng hàng loạt cơ quan báo chí khác đã nhanh chóng trở thành công cụ tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, Chính phủ, đồng thời phản ánh tâm tư, nguyện vọng, ý chí của hàng triệu người dân Việt Nam trong công cuộc kiến thiết đất nước.

Báo chí cách mạng đóng vai trò chủ đạo trên mặt trận tuyên truyền để tập hợp quần chúng đứng lên đấu tranh trong sự nghiệp giải phóng dân tộc. (Ảnh: Nhandan.vn) 

Những năm kháng chiến chống Pháp (1946- 1954), báo chí một lần nữa hòa mình vào chiến trường. Các tờ báo như Quân đội nhân dân, Giải phóng, Nhân dân… vừa thông tin thời sự, vừa cổ vũ tinh thần quyết chiến- quyết thắng, ghi lại những chiến công vang dội từ chiến khu, mặt trận. Báo chí trở thành nhịp cầu nối giữa hậu phương và tiền tuyến, giữa Đảng, Chính phủ với nhân dân, góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ lẫy lừng năm 1954, “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Bộ đội Việt Nam vẫy lá cờ chiến thắng trên nóc hầm của chỉ huy lực lượng Pháp, tướng De Castries, ngày 7/5/1954. (Ảnh tư liệu)

Giai đoạn 1954- 1975 là một trong những trang sử hào hùng nhất của báo chí cách mạng Việt Nam. Ở miền Bắc xã hội chủ nghĩa, báo chí vừa là diễn đàn xây dựng con người mới, xã hội mới, vừa là hậu phương tinh thần vững chắc cho tiền tuyến miền Nam. Ở miền Nam, báo chí cách mạng hoạt động bí mật, đầy hiểm nguy, nhưng vẫn kiên trung chuyển tải mệnh lệnh của Đảng, phản ánh khí thế chiến đấu bất khuất của nhân dân.

Bác Hồ với cán bộ, phóng viên, nghệ sĩ Đài Tiếng nói Việt Nam năm 1967. (Ảnh tư liệu)

Những tờ báo như Giải phóng, Tin tức giải phóng, hay các bản tin từ chiến khu đã trở thành vũ khí tuyên truyền sắc bén, động viên nhân dân “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, hun đúc niềm tin “tất chiến, tất thắng”. Không ít nhà báo đã anh dũng hy sinh ngay trên chiến trường, máu họ thấm vào trang giấy, làm rực sáng ngòi bút chiến sĩ.

Nhà quay phim Nguyễn Thành Thái tác nghiệp trên điểm cao 723 trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, tháng 02/1971. (Ảnh: Bảo tàng báo chí Việt Nam)

Ngày 30/4/1975, khi cờ giải phóng tung bay trên nóc Dinh Độc Lập, báo chí cách mạng đã lập tức ghi lại khoảnh khắc thiêng liêng ấy, đưa tin thắng lợi vĩ đại, đánh dấu sự toàn thắng của dân tộc. Chính những trang báo ngày hôm đó mãi mãi là chứng nhân lịch sử, ghi tạc niềm kiêu hãnh của cả một dân tộc.

Xe tăng quân Giải phóng đánh chiếm Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975, ghi dấu mốc lịch sử kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, thống nhất hoàn toàn đất nước. (Ảnh chụp lại tranh tư liệu)

Báo chí trong công cuộc đổi mới và hội nhập
Từ sau Đại hội VI của Đảng (1986), đất nước bước vào công cuộc đổi mới toàn diện, báo chí Việt Nam cũng chuyển mình mạnh mẽ. Từ chỗ chỉ có vài chục cơ quan báo chí, đến nay cả nước có hàng trăm tờ báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình, cùng hệ thống mạng xã hội đang phát triển đa dạng. Báo chí vừa thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền đường lối của Đảng, vừa phản ánh sinh động đời sống xã hội, phát hiện, đấu tranh với tiêu cực, tham nhũng, đồng thời tôn vinh những tấm gương người tốt, việc tốt.
Báo chí đổi mới đã không ngừng nâng cao tính chuyên nghiệp, mở rộng nội dung, hiện đại hóa công nghệ. Từ những bản tin in trên giấy, báo chí Việt Nam đã bước vào thời đại số hóa, truyền thông đa phương tiện, bắt kịp xu thế thế giới. Song hành với tiến bộ công nghệ, báo chí vẫn giữ vững bản chất cách mạng, kiên định với sứ mệnh: là tiếng nói của Đảng, Nhà nước, đồng thời là diễn đàn của nhân dân.

Báo chí truyền tải đầy đủ, kịp thời hoạt động đối ngoại của lãnh đạo Đảng và Nhà nước làm nên những thắng lợi trên mặt trận ngoại giao. 

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, báo chí Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò là cầu nối giữa đất nước với bạn bè năm châu. Báo chí không chỉ truyền tải thông tin chính xác, kịp thời về tình hình trong nước và quốc tế, mà còn góp phần quảng bá hình ảnh Việt Nam năng động, hòa bình, hiếu khách. Những thành tựu đổi mới, những bước tiến về kinh tế, văn hóa, xã hội, những chiến thắng trên đấu trường thể thao quốc tế… đều được báo chí lan tỏa, củng cố niềm tự hào dân tộc.
Đặc biệt, trong những thời điểm khó khăn, thách thức (như đại dịch Covid-19; đấu tranh chống tham nhũng; đấu tranh chống hàng giả, gian lận thương mại…) báo chí lại càng chứng tỏ vai trò tiên phong. Báo chí không chỉ cung cấp thông tin kịp thời, chính xác, chống lại tin giả, tin xấu độc, mà còn động viên tinh thần đoàn kết, chia sẻ, khơi dậy trách nhiệm cộng đồng. Qua đó, nhân dân càng thêm tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của Nhà nước.
Nhìn lại 80 năm chặng đường đồng hành cùng dân tộc, báo chí cách mạng Việt Nam đã khẳng định một số giá trị cốt lõi, trường tồn, là vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng, góp phần bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất của Tổ quốc.
Báo chí cách mạng Việt Nam, 80 năm rực rỡ, 80 năm đồng hành cùng dân tộc, sẽ tiếp tục vững bước trong kỷ nguyên số, góp phần xây dựng một nước Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, như ước nguyện thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và khát vọng của muôn triệu con người Việt Nam hôm nay.
Thu Hà Nội, một mùa thu thống nhất non sông!

Theo kythuatchonghanggia.vn