Duy trì mạch thông tin thông suốt, thúc đẩy liên kết nội lực

Kết thúc năm tài chính 2025, Ban IV tiếp tục khẳng định vị thế là hạt nhân gắn kết mạng lưới hơn 100 hiệp hội thành viên, đóng vai trò cầu nối thông tin trọng yếu giữa cộng đồng doanh nghiệp và Chính phủ. Hoạt động nổi bật trong năm qua là việc duy trì đều đặn hệ thống báo cáo định kỳ hàng tháng gửi Thủ tướng Chính phủ. Các báo cáo này không chỉ phản ánh kịp thời thực tiễn sinh động của hoạt động sản xuất - kinh doanh mà còn giúp cơ quan quản lý sớm nhận diện những vướng mắc phát sinh trong quá trình thực thi chính sách. Đặc biệt, các chuyên đề về rào cản đầu tư và sản xuất của khu vực tư nhân đã cung cấp cơ sở thực tiễn quan trọng để các bộ ngành đưa ra giải pháp điều chỉnh phù hợp.

Bên cạnh chức năng tham vấn, Ban IV và các hiệp hội thành viên đã chủ động tham gia sâu vào quá trình xây dựng thể chế, điển hình là việc đóng góp ý kiến cho Nghị quyết 68 và Đề án Phát triển 1.000 doanh nghiệp tiên phong. Năm 2025 cũng ghi nhận bước chuyển biến tích cực trong việc thúc đẩy các mô hình kết nối Công - Tư và Tư - Tư, thông qua thiết chế Mô hình toàn cảnh kinh tế tư nhân Việt Nam (ViPEL). Sự hình thành của 5 ủy ban thuộc ViPEL đã bước đầu tạo lập một hệ sinh thái hợp tác thực chất, góp phần gắn kết và nâng cao nội lực cho doanh nghiệp Việt trước sức ép cạnh tranh ngày càng lớn.

Loạt điểm nghẽn về thuế, hạ tầng và pháp lý cần khơi thông

Tại phiên thảo luận quý IV/2025, đại diện các hiệp hội ngành hàng đã đi sâu phân tích những bất cập cụ thể đang kìm hãm năng lực cạnh tranh quốc gia.

Trong lĩnh vực logistics và hạ tầng, ông Nhữ Đình Thiện, đại diện Hiệp hội Đại lý, Môi giới và Dịch vụ Hàng hải Việt Nam (VISABA) kiến nghị cần rà soát kỹ quy hoạch các dự án điện gió ngoài khơi để tránh chồng lấn với luồng hàng hải và khu neo đậu, đồng thời thiết lập cơ chế tham vấn bắt buộc với cơ quan chuyên ngành.

Bổ sung vấn đề này, ông Phạm Quốc Long, Phó Tổng Giám đốc Gemadept kiêm Chủ tịch VISABA, nhấn mạnh sự thiếu đồng bộ trong quản lý giá và phụ phí của các hãng tàu nước ngoài đang gây áp lực chi phí lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu, làm méo mó thị trường dịch vụ logistics nội địa.

Đối với lĩnh vực sản xuất công nghiệp, vấn đề "bảo hộ ngược" được ông Trịnh Tiến Dũng, Chủ tịch Tập đoàn Đại Dũng nêu ra như một nghịch lý cần sớm loại bỏ. Thực tế cho thấy nhiều nguyên liệu đầu vào đang chịu thuế chống bán phá giá để bảo vệ sản xuất thượng nguồn, nhưng sản phẩm thành phẩm nhập khẩu lại hưởng thuế suất thấp hoặc bằng 0%. Sự chênh lệch này khiến các doanh nghiệp cơ khí và kết cấu thép trong nước chịu áp lực cạnh tranh gay gắt ngay trên sân nhà dù đã đầu tư mạnh cho công nghệ.

Về khả năng tham gia chuỗi cung ứng, bà Huỳnh Thị Mỹ, đại diện Hiệp hội Nhựa Việt Nam, phản ánh tình trạng các doanh nghiệp FDI thường mang theo hệ sinh thái nhà cung cấp riêng, khiến doanh nghiệp Việt thiếu cơ hội tiếp cận ban đầu ngay cả khi năng lực sản xuất đã đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật.

Ở khía cạnh thể chế cho kinh tế mới và phát triển bền vững, ông Phùng Anh Tuấn từ Hiệp hội Đầu tư Tài chính Việt Nam (VAFI) cảnh báo về tốc độ triển khai cơ chế thử nghiệm (sandbox) cho fintech và blockchain còn chậm, dẫn đến nguy cơ chảy máu chất xám khi các startup Việt chọn đăng ký pháp nhân ở nước ngoài. Trong khi đó, đại diện Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (VICOFA) cho biết doanh nghiệp đang lúng túng trước các quy định quốc tế về môi trường và phát thải do thiếu bộ tiêu chí và cơ sở dữ liệu thống nhất trong nước.

Liên quan đến công nghiệp hỗ trợ, ông Ngô Ngọc Khánh, Phó Chủ tịch Liên minh Hỗ trợ Công nghiệp Việt Nam (LM VISA) kiến nghị sớm xây dựng Luật chống lẩn tránh thuế để ngăn chặn tình trạng nhập khẩu linh kiện né biện pháp phòng vệ thương mại, đồng thời cần giám sát chặt chẽ khâu thực thi Nghị định 205 để chính sách thực sự phát huy hiệu quả.