Bài 1: Đa dạng chiêu trò lừa đảo qua mạng xã hội
(CHG) Với sự phát triển nhanh chóng của internet, các trang mạng xã hội xuất hiện ngày càng nhiều cùng với đó là hành vi lừa đảo qua mạng nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác cũng được các đối tượng thực hiện ngày càng tinh vi và khó kiểm soát.
Hiện ở nước ta đã có nhiều trang mạng xã hội như Facebook, Zalo, Instagram, Tiktok,… đang được người dân sử dụng với số lượng người dùng rất lớn. Cũng trên những trang mạng này, các đối tượng lừa đảo thường lợi dụng để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Thông qua việc dễ dàng đăng ký và tạo lập các tài khoản trên các trang mạng xã hội một cách dễ dàng, các đối tượng phạm pháp đã lập nên rất nhiều tài khoản giả mạo, và cũng rất khó để kiểm soát, phân biệt được với các tài khoản thật.

Một hình thức khác là lừa đảo thông qua sàn giao dịch tiền ảo. Người dùng sau khi dùng tiền thật để mua đồng tiền ảo và nạp vào các tài khoản trên các sàn giao dịch tiền ảo của các đối tượng lừa đảo. Khi lượng tiền ảo nạp vào tài khoản đủ lớn, các đối tượng lừa đảo sẽ đánh sập sàn giao dịch tiền ảo để chiếm đoạt tài tiền của người tham gia.
Có thể thấy, đặc điểm chung của những hành vi lừa đảo qua mạng đó là lợi dụng vào lòng tham, sự thiếu hiểu biết của nạn nhân để lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản.
Đây là loại tôi phạm mới, đang có xu hướng phát triển, diễn biến hết sức phức tạp, đa dạng và khó lường trên quy mô toàn cầu, là mối đe doạ to lớn đối với sự ổn định, phát triển của các quốc gia và được xác định là một trong những nguy cơ, thách thức lớn nhất của cộng đồng quốc tế.
Tại TP. Hồ Chí Minh, tình hình tội phạm công nghệ cao trong thời gian gần đây có chiều hướng gia tăng. Nắm được tình hình, từ đầu năm 2021, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (PA05) - Công an TP Hồ Chí Minh đã được thành lập. Sau gần 2 năm đi vào hoạt động, đơn vị đã phát hiện, phối hợp xử lý hàng trăm vụ vi phạm pháp luật trên không gian mạng. Đặc biệt, vào dịp cuối năm, dự báo tình hình tội phạm sẽ có diễn biến phức tạp, trong đó có nhóm tội phạm công nghệ cao.
Vào tối 28/12, Công an quận Tân Bình (TP. Hồ Chí Minh) đã phối hợp với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - Bộ Công an, cùng các đơn vị nghiệp vụ Công an Hồ Chí Minh vừa tiến hành khám xét và tạm giữ hình sự 86 đối tượng để làm rõ về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua mạng viễn thông.
Một thủ đoạn nữa là tạo ra các đường link có chứa mã độc và gửi nó cho người khác. Khi có người nhận được đường link này ấn truy cập thì sẽ bị các đối tượng đọc được mã OTP trong giao dịch qua tài khoản ngân hàng, qua đó chiếm đoạt tiền trong tài khoản. Thậm chí, các đối tượng còn làm giả trang web của cơ quan, tổ chức, làm giả các sàn giao dịch điện tử cũng với mục đích chiếm đoạt tài sản.
Đối với hành vi lợi dụng không gian mạng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015, với mức hình phạt lên đến 20 năm tù. Ngoài ra, người thực hiện hành vi vi phạm còn bị tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm. Người nước ngoài có hành vi vi phạm thì tuỳ theo mức độ vi phạm có thể bị áp dụng hình thức xử phạt trục xuất khỏi Việt Nam.
(Còn tiếp)