Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội khóa XV đã thông qua một số đạo luật thể chế hóa bộ tứ “Nghị quyết trụ cột” của Đảng, trong đó có Nghị quyết 66-NQ/TW. (Nguồn: VGP).

Đột phá trong xây dựng và thi hành pháp luật

Ngày 30/4/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng, thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới (viết tắt là Nghị quyết số 66-NQ/TW).

Đây là Nghị quyết thuộc “Bộ tứ trụ cột” có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc tháo gỡ “điểm nghẽn” về thể chế, xây dựng pháp luật ở nước ta, tạo động lực đưa nước ta bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng, hùng cường của dân tộc Việt Nam.

Nghị quyết 66 đặt mục tiêu trung hạn và dài hạn rõ ràng: đến năm 2025, xử lý cơ bản các “điểm nghẽn” pháp luật; đến năm 2028 hoàn thiện hệ thống pháp luật về đầu tư, kinh doanh, đưa môi trường đầu tư Việt Nam nằm trong nhóm dẫn đầu ASEAN.

Tầm nhìn đến năm 2030, Việt Nam phấn đấu có hệ thống pháp luật dân chủ, công bằng, minh bạch, thống nhất và khả thi, tạo nền tảng để đất nước trở thành quốc gia công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao.

Đến năm 2045, mục tiêu là hình thành hệ thống pháp luật chất lượng cao, hiện đại, tiệm cận chuẩn mực quốc tế và được thực thi nghiêm minh, để thượng tôn Hiến pháp và pháp luật trở thành chuẩn mực ứng xử của toàn xã hội.

Việc triển khai Nghị quyết số 66-NQ/TW cho thấy quyết tâm chính trị mạnh mẽ trong đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, với Bộ Tư pháp giữ vai trò nòng cốt, dẫn dắt quá trình hoàn thiện thể chế.

Từ việc chủ động tham mưu, rà soát, tháo gỡ “điểm nghẽn” đến việc điều phối hoạt động của Ban Chỉ đạo Trung ương, ngành Tư pháp đã khẳng định vị trí trung tâm trong kiến tạo nền tảng pháp lý cho phát triển. Những kết quả bước đầu, cùng lộ trình xử lý vướng mắc rõ ràng, tạo tiền đề quan trọng để xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ, minh bạch và khả thi.

Tại Hội nghị quán triệt chuyên sâu về triển khai thi hành Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 19/6/2025, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã nhấn mạnh đây là nghị quyết chuyên đề có ý nghĩa đặc biệt, được ban hành trong bối cảnh ngành Tư pháp đang gánh vác khối lượng nhiệm vụ lớn chưa từng có, đồng thời cũng đứng trước những cơ hội rất rộng mở. Dưới sự điều hành quyết liệt của lãnh đạo Bộ, các đơn vị đã khẩn trương tham mưu Chính phủ ban hành Nghị quyết số 140/NQ-CP về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 66; đồng thời trình Quốc hội thông qua Nghị quyết số 197/2025/QH15 về các cơ chế, chính sách đặc thù tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật. Cùng với Nghị quyết 66, ba văn bản này hình thành “kiềng ba chân” vững chắc cho ngành Tư pháp tiến vào giai đoạn cải cách mới.

Đột phá trong pháp luật về Chính phủ số, kinh tế số

Trong bối cảnh kinh tế số trở thành động lực chính cho tăng trưởng, các cơ quan lập pháp và hành pháp Việt Nam đã chú trọng hoàn thiện khung pháp lý liên quan đến chuyển đổi số, kinh tế số và ứng dụng công nghệ cao.

Việc thúc đẩy pháp luật về kinh tế số không chỉ là sửa đổi các văn bản mục tiêu, mà còn liên quan đến cải cách thủ tục hành chính, bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ, thúc đẩy đổi mới và tạo môi trường cạnh tranh công bằng cho doanh nghiệp trong nước và quốc tế tham gia vào nền kinh tế số.

Một trong những thành tựu pháp lý nổi bật trong năm 2025 là việc ra mắt Cổng Pháp luật quốc gia. (Ảnh chụp màn hình).

Trong 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp lớn, Nghị quyết 66 nhấn mạnh: “Tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật”.

Trong đó, phải ưu tiên nguồn lực xây dựng, phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu lớn, ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo phục vụ đổi mới, hiện đại hóa công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm “đúng, đủ, sạch, sống”, liên thông, dễ khai thác, dễ sử dụng, an toàn thông tin và bí mật nhà nước.

Bố trí kịp thời, đủ kinh phí để xây dựng, triển khai ngay Đề án xây dựng cơ sở dữ liệu lớn về pháp luật và Đề án ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác xây dựng, kiểm tra và rà soát văn bản quy phạm pháp luật.

Gần đây nhất, ngày 21/12/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Công điện số 242/CĐ-TTg, trong bối cảnh chương trình cải cách thủ tục hành chính năm 2025 - 2026 đã đạt được những kết quả bước đầu nhưng vẫn còn không ít “điểm nghẽn” cần xử lý dứt điểm trong thời gian rất ngắn. Theo đánh giá của Chính phủ, việc triển khai Nghị quyết 66/NQ-CP thời gian qua đã ghi nhận nhiều chuyển biến.

Các Bộ đã hoàn thiện, trình Quốc hội thông qua 8 dự án luật nhằm cắt giảm 38 ngành nghề kinh doanh có điều kiện. 14 Bộ, cơ quan ngang Bộ đã chủ động rà soát, cắt giảm và trình Thủ tướng phê duyệt phương án đơn giản hóa hơn 3.085 trong tổng số 4.888 thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, đạt tỷ lệ 63,1%.

Số điều kiện kinh doanh được cắt giảm là 2.371 trên 6,974, tương ứng 33,9%. Tính từ đầu năm 2025, các Bộ, ngành đã bãi bỏ 282 thủ tục hành chính, đơn giản hóa 953 thủ tục và cắt giảm 849 điều kiện kinh doanh.

Việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến được đẩy mạnh, 34/34 địa phương đã công bố danh mục thủ tục hành chính không phụ thuộc địa giới hành chính, trong đó 18 địa phương đã triển khai 100% thủ tục theo hướng này trong phạm vi cấp tỉnh.

Nhằm khai thông những “điểm nghẽn”, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương hoàn thành tối thiểu 30% cắt giảm điều kiện kinh doanh, 100% thủ tục cho doanh nghiệp thực hiện trực tuyến trước cuối năm 2025, bảo đảm cải cách thực chất, không hình thức, bám sát Nghị quyết số 66/NQ-CP. Trong đó, Bộ Tư pháp được giao chủ trì xây dựng, trình Chính phủ ban hành nghị quyết về cơ chế đặc biệt để xử lý các vướng mắc pháp lý, bảo đảm thực thi đầy đủ các phương án cắt giảm đã được phê duyệt, hoàn thành trước ngày 31/12/2025.

Các Bộ, cơ quan ngang Bộ phải rà soát, bãi bỏ ngay các điều kiện kinh doanh không còn phù hợp, đồng thời tổng hợp các phương án chưa được thực thi, gửi Bộ Tư pháp trước ngày 25/12/2025.

Một trong những thành tựu pháp lý nổi bật khác trong năm 2025 là việc ra mắt Cổng Pháp luật quốc gia. Đây là nền tảng số dùng chung do Bộ Tư pháp xây dựng, vận hành với sự đồng hành của Tập đoàn FPT nhằm hướng tới mục tiêu “Đồng hành cùng người dân và doanh nghiệp bước vào kỷ nguyên mới”, đáp ứng yêu cầu cải cách thể chế, thúc đẩy xây dựng Nhà nước pháp quyền, hiện thực hóa tinh thần các Nghị quyết trụ cột trọng điểm của Bộ Chính trị.

Nền tảng này cung cấp hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chính thống nhằm bảo đảm việc tiếp cận các chính sách pháp lý đầy đủ và kịp thời; là kênh hỗ trợ, trợ giúp pháp lý trên môi trường số phục vụ người dân và doanh nghiệp; tạo không gian tương tác số giữa người dân, doanh nghiệp, Nhà nước thông qua hoạt động phản ánh kiến nghị, góp ý văn bản quy phạm pháp luật, chính sách nhằm xây dựng, hoàn thiện, kiến tạo nền pháp lý hiện đại, minh bạch…

Đặc biệt, Cổng Pháp luật quốc gia tích hợp nhiều tính năng, nền tảng, trong đó có ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để giúp người dân, doanh nghiệp tìm hiểu thông tin về pháp luật; giúp nâng cao nhận thức, ý thức của người dân, tạo thói quen, văn hóa tuân thủ pháp luật…

Trong đó, việc duy trì thông tin trên Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp, Cổng Pháp luật quốc gia cũng là nhiệm vụ quan trọng được Báo Pháp luật Việt Nam tập trung triển khai trong năm 2025, với sự phân công Phó Tổng Biên tập trực tiếp chỉ đạo và giao Ban Thời sự Nội chính làm đầu mối thực hiện.

Cổng Thông tin điện tử Bộ Tư pháp được xây dựng từ năm 2005, là kênh cung cấp thông tin chính thống, tập trung của Bộ trên môi trường mạng, làm đầu mối kết nối thông tin chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo Bộ; liên kết, tích hợp các kênh thông tin, các dịch vụ công trực tuyến của Bộ Tư pháp; đồng thời thực hiện thông tin, truyền thông về đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước và hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp. Việc duy trì có hiệu quả hoạt động thông tin trên Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp, Cổng Pháp luật quốc gia đánh dấu bước phát triển mới của Báo trong việc thực hiện chức năng truyền thông, thông tin phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành, góp phần đưa thông tin pháp luật tiếp cận rộng rãi đến bạn đọc và xã hội trong năm 2025.